نگاهي به تاريخچه "شنا در ايران و جهان"
ورزش
دو شنبه 2 ارديبهشت 1392برچسب:, :: 22:48 :: نويسنده : مهدی فرخانی

 شنا

شنا مهارت یا ورزش شناور ماندن و حرکت درون آب است. شنا کردن به معنی حرکت انسان یا حیوان بدون هر گونه کمک خارجی درون آب است. آموختن شنا علاوه بر تقویت جسم در مواقع اضطراری و افتادن ناگهانی درون آب زندگی انسان را نجات خواهد داد. بسیاری از حیوانات هنگام تولد و به طور غریزی، قادر به شنا کردن هستند؛ اما انسان باید شنا کردن را یاد بگیرد.




یادگیرندگان شنا تمرین‌های خود را اغلب در استخرهای کم عمق و کناره دریاها شروع می‌کنند. آن‌ها ابتدا شناور ماندن روی آب و سپس حرکت‌های پا را می‌آموزند و در پایان حرکت‌های دست را نیز یاد خواهند گرفت. برای شنا کردن آسان و روان، شناگران در مفاصل اصلیشان به انعطاف‌پذیری مطلوبی نیاز دارند.

شناگران تازه کار باید چگونگی حرکت‌های هماهنگ دست با نفس کشیدن را تمرین کنند. شناگران معمولاً یک یا چند شنا می‌آموزند.

 
تاریخچه شنا در جهان

شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهند که قدمت شنا و شنا کردن به ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد در تمدن مصر و بعد از آن در تمدن‌های آشور و یونان و روم باستان باز می‌گردد. آنچه از گذشته آموزش شنا می‌دانیم بر اساس یافته‌هایی است که از «حروف تصویری» هیروگلیف مصریان به دست آورده‌ایم. یونانی‌های باستان و رومی‌ها شنا را جزو برنامه‌های مهم آموزش نظامی خود قرار داده بودند، و مانند الفبا یکی از مواد درسی در آموزش مردان بوده‌است. شنا در شرق به قرن اول قبل از میلاد باز می‌گردد. ژاپن جایی است که شواهد و مدارکی از مسابقات شنا در آن وجود دارد. در قرن هفدهم به دستور رسمی حکومتی شنا به صورت اجباری در مدارس تدریس می‌شد.

مسابقات سازمان یافته شنا در قرن ۱۹ میلادی قبل از ورود ژاپن به دنیای غرب شکل گرفت. از قرار معلوم مردم ساحل نشین اقیانوس آرام، به کودکان هنگامی که به راه می‌افتادند یا حتی پیش تر شنا می‌آموختند. نشانه‌هایی از مسابقات گاه و بی گاه میان مردم یونان باستان وجود دارد و همچنین یکی از بوکسورهای معروف یونان شنا را به عنوان تمرین در برنامه ورزشی خود گنجانیده بود. رومی‌ها اولین استخرهای شنا را بنا کردند و گفته می‌شود که در سدهٔ یکم پیش از میلاد گایوس ماسناس رایزن سیاسی سزار آگوست رومی، نخستین استخر آب گرم را ساخت.

برخی عدم تمایل اروپائیان به شنا را در سده‌های میانه ترس از گسترش و سرایت عفونت و بیماری‌های مسری می‌دانند از طرفی شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد در سواحل بریتانیای کبیر در اواخر قرن ۱۷ میلادی از شنا در آب به عنوان وسیله‌ای برای درمان استفاده می‌شود. البته تا پیش از قرن نوزدهم شنا به عنوان تفریح و ورزش در میان مردم جایگاهی پیدا نکرد. زمانی که نخستین سازمان شنا در سال ۱۸۳۷ تأسیس شد در پایتخت بریتانیا یعنی لندن، ۶ استخر سر پوشیده وجود داشت که مجهز به تخته شیرجه بودند. در سال ۱۸۴۶ اولین مسابقه شنا در مسافت ۴۴۰ یارد در استرالیا بر پا شد که بعد از آن هر ساله نیز به اجرا در آمد. باشگاه شنای «متروپولیتین»[۲] لندن در سال ۱۸۶۹ تأسیس شد که بعدها به انجمن شنای غیر حرفه‌ای تغییر نام پیدا کردکه در واقع هیئت رئیسه شنای غیر حرفه‌ای بریتانیا بود. فدراسیون‌های ملی شنا در چندین کشور اروپایی در سال ۱۸۸۲ تا ۱۸۸۹ شکل گرفتند.

تاریخچه شنا در ایران

تاریخچه شنا به عنوان یک ورزش، در ایران، بسیار کوتاه است و به طور کلی هم این رشته از ورزش به نسبت دیگر رشته‌ها در کشور ایران چندان پیشرفتی حاصل نکرده‌است. در حالی که به جهت موقعیت جغرافیایی ایران که در شمال و جنوب کشور به دریا متصل است و هم به جهت تأکیدات مذهبی، می‌بایستی این ورزش را مورد توجه قرار می‌دادند.

در قدیم، مکان‌هایی شبیه استخر سرپوشیده در حمام‌ها می‌ساختند، به نام چال حوض. این چال حوض‌ها، که حداکثر از ۱۰ متر تجاوز نمی‌کرد، برای شنا کردن و آب بازی بود. در اطراف چال حوض‌ها، سکوهایی به ارتفاع ۲ یا ۳ متر وجود داشت که از بالای آن به درون آب می‌پریدند و عملیاتی مانند پشتک و وارو انجام می‌دادند. روشنایی چال حوض‌ها از سوراخ کوچکی که در سقف بود، تأمین می‌شد. در این گونه آبگیرهای غیر بهداشتی، هیچ گونه مقرراتی وجود نداشت و هر کس می‌توانست قبل از استحمام یا پس از آن وارد چال حوض شود و به آب بازی و شنا که به معنای واقعی هم شنا نبود بپردازد. تا سال ۱۳۱۴ در سراسر ایران حتی یک استخر شنا هم نبود و فقط در اردوگاه نظامی اقدسیه تهران یک استخر برای آموزش شنا به دانشجویان دانشکده افسری ساخته بودند. در سال ۱۳۱۴، استخر دیگری در باغ فردوس شمیران احداث شد که به وزارت فرهنگ تعلق داشت. نخستین استخری که برای استفاده ورزشکاران و تعلیم اصول جدید شنا به آنها به وجود آمد، در سال ۱۳۱۴در منظریه تهران بود که یک مربی ورزش خارجی به نام «گیبسون» بر آن نظارت می‌کرد. پایه‌های ورزش شنای نوین در ایران از همان استخر منظریه گذاشته شد.

تاریخچه شنا در کشورهای دیگر

مصر 

مصریان قدیم که اساساً مردم کوشا و فعالی بوده‌اند و به فعالیتهای گوناگون بدنی می‌پرداختند، شنا از جمله ورزشهای بسیار متداول نزد آنان بوده و مرد و زن بدان علاقه فراوانی داشتند.

میان‌رودان

در میان‌رودان که در تاریخ کهن، اهمیتی همپایه مصر دارد، شنا به عنوان هنری جنگی تلقی می‌گردید و برخی از شناگران نظامی به پوستهای پر از باد مجهز می‌شدند تا جریان آب را بهتر تحمل کنند. این ورزش در ایران نیز از دوران باستان دارای طرفداران زیادی بوده‌است.

اسپارت‌ها 

اسپارتها که ژیمناستیک را پایه و اساس فعالیتهای ورزشی کودکان می‌دانستند، از آموزش دو و شنا و.... نیز غافل نبوده‌اند. اسپارتها را نخستین پایه‌گذاران شیوه‌های تربیت بدنی در نظام آموزشی به شمار می‌آورند و دیگر کشورهای گیتی شیوه‌های مذکور را از آنان تقلید و اقتباس کرده‌اند.

روم قدیم

تمرینهای ورزشی رومیان قدیم را اسب سواری، تیراندازی، پرتاب نیزه و شنا در رودخانه‌های تند و سیلابی تشکیل می‌داده‌است. همچنین دو، شنا، شکار، توپ‌بازی، ماهیگیری، و قایقرانی ورزشهای مورد علاقه مردم روم جدید بوده‌است
.

رشد شنا از قرن نوزدهم

با شروع قرن نوزدهم رشد کمی و کیفی شنا چشمگیر می‌شود. در سال ۱۸۱۰ لرد بایرون شاعر نامدار بریتانیا تنگه داردانل را با شنا می‌پیماید. اولین مدرسه‌ای که در سال ۱۸۱۰ شنا را در برنامه خودگنجاند، مدرسه (فورتا) در آلمان بوده‌است و به تدریج سایر مدارس از این برنامه استقبال کرده‌اند. (گوتس موتس) در مورد توسعه ورزش شنا در مدارس نقش اساسی داشته و این نقل از اوست که (ورزش شنا باید قسمت اصلی تعلیم و تربیت باشد) وی به کمک طناب، کمربند و قلاب، مبتدیان را در آب تعلیم می‌داد.

سال ۱۸۷۵ شناگر آمریکایی (ماتیووب) دریای مانش را به وسیله شنای قورباغه در مدت ۲۲ ساعت طی کرد و شاهکار او انعکاس بزرگی داشت.

در سال ۱۸۷۸ شنای (تروجن) ابداع شد که نام نخستین نمایش دهنده آن (جیمزتروج) بر روی آن نهاده شده‌است. تروجن با مشاهده بومیان آمریکای جنوبی، استراحت هر دو دست را به طور متناوب در خارج از آب قرار داد. وی در همین دوره این شنای کرال را با یک ضربه پای قورباغه ترکیب کرد. پیشرفت بعدی، اجرای دو ضربه پا در یک دور بود یعنی دو ضربه پا در هر حرکت دست که موجب کوتاهتر و سریعتر شدن حرکات دست شد. در آخر ضربه پای شنای قورباغه با ضربه عمودی جایگزین و شنای کرال سینه متولد شد. ابداع کننده این سبک شناگر استرالیایی (ریچارد کاویل) در آستانه قرن بیستم بوده‌است. ضربه پا در شنای کاویل به (ضربه کرال استرالیایی) معروف و آن عبارت‌اند از ۴ ضربه پا در هر حرکت دست می‌شد.

در سال‌۱۹۰۶ هم وطن او (سیسیل هالی) این حرکت را به اروپا برد. در همین زمان کرال در آمریکا نیز پیشرفت کرد و بالاخره شیوه آمریکایی ۶ ضربه پا، جهان را فتح کرد.

نخستین رقابتهای بین‌المللی به نام (قهرمانی‌۱۰۰ یارد جهان) در سال ۱۸۵۸ در استرالیا برگزار شد. بعد از آن طرح برگزاری مسابقات شنا در کشورهای مختلف توسعه یافت و در نیمه دوم قرن نوزدهم این مسابقات شروع شده‌است.

سال ۱۸۶۹ اولین دوره مسابقات شنای قهرمانی انگلستان 

سال ۱۸۷۷ اولین دوره مسابقات شنای قهرمانی آمریکا 

سال ۱۸۹۹اولین دوره مسابقات شنای قهرمانی فرانسه 

سال ۱۸۹۶ اولین دوره مسابقات شنا در بازیهای المپیک (دوران جدید) 

برنامه مسابقات شنای مردان در المپیک شامل رقابتهای کرال سینه، کرال پشت و شنای قورباغه می‌شد که تقریباً در سال ۱۹۰۸ جنبه استاندارد پیدا کرد و تا سال ۱۹۵۲ بدون تغییر باقی می‌ماند. برای اولین بار در المپیک ۱۹۰۸ لندن مسابقه‌های شنا در استخرهایی انجام گرفت که طول آن ۱۰۰ متر بوده‌است. در مسابقات المپیک ۱۹۵۶ ملبورن مشکل جدیدی بروز کرد. در این مسابقات (ماسارو یوروکاوا) قهرمان المپیک و همچنین تعداد دیگری از شناگران بیشتر مسیر خود را در زیر آب طی کردند. این مساله باعث شد تا قانون جدیدی از سوی کنگره فینا وضع شود و شنای زیر آبی حذف گردید، بدین ترتیب که پس از شیرجه و یا برگشت، با هر ضربه پا سر شناگر باید سطح آب را بشکافد.

افزایش بحث و جدل در مورد قوانین شنا به خصوص شنای قورباغه سبب پدید آمدن کمیته فنی شنا در فینا در سال ۱۹۵۴ شد. استفاده از وسایل زمان سنجش الکترونیکی و رایانه ای کردن اطلاعات مربوط به شنا و نیز استفاده از دستگاههای تلویزیونی مدار بسته برای رده‌بندی شناگران در پایان شناها از سال ۱۹۶۴ و از بازیهای المپیک توکیو آغاز شده‌است.

در خصوص پیشینه استارت و برگشت گفتنی است که استارت در ابتدا در آب انجام می‌شد، بدین‌صورت که شناگران در آب می‌ایستادند و یا دراز می‌کشیدند، این شیوه تا زمان ساخت سکوهایی که شیرجه به درون آب را ممکن گردانید، ادامه یافت.

نخبگان تاریخ شنا 

اولین شناگر مردی که شنای ۱۰۰ متر کرال سینه را زیر یک دقیقه شنا کرد، جانی ویسمولر آمریکایی بود. وی این مسافت را در۵۸ ثانیه و۶ دهم ثانیه در سال‌۱۹۲۲ شنا کرد. اولین زنی که این مسافت را زیر یک دقیقه شنا کرد داون فریزر است. او در سال ۱۹۶۲، ۱۰۰ متر کرال سینه را در ۵۹ ثانیه و ۹ دهم ثانیه پیمود.

موفقترین قهرمان مرد المپیک تمامی ادوار شنا (مایکل فلپس) آمریکایی است. این شناگر در المپیک ۲۰۰۸ پکن صاحب ۸ مدال طلا شد. در میان زنان (کریستین اتو) با کسب ۶ مدال طلا در المپیک ۱۹۸۸ سئول، ۴ مدال طلا در رشته‌های انفرادی و ۲ مدال طلا در مسابقات تیمی، پرافتخارترین زن شناگر می‌باشد.

تاریخ فدراسیون بین‌المللی شنا

فدراسیون بین‌المللی شنا (FINA) در سال ۱۹۰۸ نه بر اثر یک حادثه بلکه از روی قصد و نیت بنیان نهاده شد. جورج دبلیو هرن دبیر موسس این فدراسیون، ایجاد این نهاد بین‌المللی را نتیجه افزایش تماسهای بین‌المللی در ورزش و مخصوصاً به تأسّی از بازیهای المپیک آن روز ذکر می‌کند. طرز برگزاری مسابقات باعث بالا گرفتن مخالفتهایی شد که نتیجه آن برگزاری کنفرانس بین‌المللی لندن در تاریخ ۱۹ ژوئیه ۱۹۰۸ است. ثمره و میوه این کنفرانس تاسیس فینا بود.

با شروع جنگ جهانی اول، ادامه پیشرفت سازمان جوان فینا حداقل به مدت ۴ سال متوقف شد و حتی پس از جنگ به علت سردی بین کشورها و روابط ورزشی عملاً ادامه کار فینا میسر نشد و این امر تا سال‌۱۹۲۵ به درازا کشید. با پشت سرگذاشته شدن این مدت، فدراسیون مجدداً فعال شد. بدین‌ترتیب که هیئت اجرایی فینا مرکب از ۵ عضو تشکیل شد تا بتوانند در فواصل نزدیک به راحتی گرد هم آیند و نیز دفتر فینا برقرار گردید.

در سال ۱۹۲۸ هیئت مدیره بین‌المللی واترپلو و کمیته بین‌المللی شنا نیز پا گرفتند. در کنگره فینا که در همان سال برگزار شد، جورج دبلیو هرن دبیر موسس فینا از سمت خود کناره‌گیری کرد و به عنوان اولین رئیس افتخاری فینا برگزیده شد. با شروع جنگ جهانی دوم به ناگاه پیشرفت مستمر مجدداً متوقف شد (سالهای ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۵)، زیرا جنگ مانع از تماسهای بین‌المللی در ورزش گردید. با پایان یافتن جنگ پر مشقت دوم، بیشتر از یک سال طول کشید تا هیئت اجرایی فینا توانستند در ۱۴ ژوئن ۱۹۴۶ در لندن گرد هم جمع شوند. دوره مربوط به جنگ جهانی دوم در سال‌۱۹۵۰ خاتمه یافت و تماسها و ارتباطهای ورزشی روزبه‌روز بیشتر گشت.

در سال ۱۹۵۸، فینا پنجاهمین سالگرد خود را برگزار کرد. در این سال تعداد اعضای فینا به ۷۵ فدراسیون ملی رسیده بود. در سال ۱۹۹۲ اعضای فینا به ۱۳۷ فدراسیون ملی ارتقاء یافت.

مشخصات استخر 

استخر، محل خصوصی است برای شنا، شیرجه، و واترپولو که در اندازه‌های مختلف ساخته می‌شود. ولی، استخرهایی که در آنها مسابقات رسمی را برگزار می‌کنند باید دارای مشخصاتی معین باشد. این مشخصات از طرف فدراسیون بین‌المللی شنای آماتور، که آن را فینا (FINA) می‌خوانند به شرح زیر تعیین شده‌است:

طول: ۵۰ متر؛ عرض: حداقل ۲۱ متر 

عمق: حداقل ۸۰/ ۱ متر 

شمار خطوط: ۸ خط (عرض هر خط ۵/ ۲ متر) 

در استخرهایی که رکوردگیری می‌کنند، دمای آب باید ۲۲ تا ۲۴ درجه سانتی گراد باشد.

تجهیزات

لباس شنا 

لباس مخصوص شنا یک شلوار کوتاه و چسبیده به بدن است که باید وزن آن بسیار کم باشد و آب را در خود نگاه ندارد. طبق مقررات بین‌المللی، شلوار شنا هنگام مسابقات بین‌المللی و رکوردگیری، باید از پارچه‌ای به رنگ تیره و به صورت یک تکه باشد. در حال حاضر لباس شناگران را از پوست «کوسه»‌ها درست می‌کنند که کل بدن را می‌پوشاند.

کلاه شنا

استفاده از کلاه شنا سرعت فرد را افزایش داده و این کار به افراد تازه کار اعتماد به نفس می‌دهد و همچنین افرادی که موهای بلند دارند از ریختن موهایشان به داخل آب جلوگیری کرده و کلر موجود در اب به موهای افرادی که حساسیت دارند و موهایشان می‌ریزد اثر گذار نخواهد بود و خانمها که موهای بلند دارند حتما باید از کلاه استفاده کنند که این کار به بهداشت استخر کمک زیادی می‌کند.

عینک شنا 

بیشتر برای دیدن دیوار استخر و انجام برگشت سالتو استفاده می‌شود در ضمن به علت وجود کلر در آب و آسیب ندیدن چشم نیز خوب می‌باشد.


شنای بچه‌ها

شنا در نوزادان موجب افزایش هوش، تمرکز حواس، هوشیاری و پیشرفت در روابط اجتماعی آینده آنها می‌شود. شنا تأثیر مثبتی بر روح و روان نوزادان می‌گذارد. نوزادانی که در ماه‌های اولیه زندگی یعنی حدود ۶ تا ۱۰ ماهگی شنا می‌کنند، احساس امنیت و آسایش و آرامش بیشتری دارند. بچه‌ها به علت کم بودن جاذبه آب، آزادی عمل بیشتری بدست می‌آورند. آموزش شنای کودکان باید تحت نظارت مربی‌های مخصوص صورت بگیرد.


بسیاری از بچه‌ها قبل از آنکه بتوانند راه بروند قادر به شنا کردن هستند. شنا باعث تقویت ماهیچه‌ها و افزایش حجم ریه می‌شود. به علاوه الگوی خواب شبانه کودکانی که شنا می‌کنند، بسیار منظم می‌شود. اولین چیزی که بعد از مدتی شنا می‌توانید در کودک خود مشاهده کنید، اعتماد به نفس و احساس استقلالی است که در او رشد یافته‌است. بچه‌های ۶ تا ۱۰ ماهه، قادر هستند در زیر آب به مدت ۵ دقیقه شنا کنند و نفس خود را نگاهدارند.

همیشه این سوال از طرف والدینی که علاقه مند هستند فرزندشان شنا یاد بگیردعنوان می‌شود، که چه موقع باید آموزش شنا را شروع کرد. زمان مناسب برای آموزش شنا، سن ۷ یا ۸ سالگی می‌باشد. علمای تربیت بدنی و متخصصین آموزش شنا، شش سالگی را برای آموزش انتخاب کرده‌اند. وضع مطلوب اینست که از سنین پایین بچه آموزش را شروع نماید ولی در سنین پایین شنا را به صورت فنی یاد نمی‌گیرد. زیرا قدرت درک بعضی از حرکات را ندارد و هماهنگی لازم جهت یک مهارت به سختی (هماهنگی دست و پای کرال سینه) انجام می‌پذیرد. شنا برای کودکان زیر سه سال فقط به صورت به اصطلاح شنای سگی است که کودک سر را بیرون از آب نگه داشته و شنا می‌کند.

خطرات شنا 

شنا یک ورزش سالم است و در مقایسه با ورزش‌های دیگر خطرات کمتری در پی دارد. با این وجود تعداد کمی خطرات وجود دارد که در زیر می‌آید:

غرق شدن و استنشاق آب به دلیل: 

شرایط ناسازگار آب که باعث آبپوشیدگی یا آب گرفتگی شناگر می‌شود یا استنشاق آب را در پی دارد

این که دیگران برای بازی یا عمداً سرمان را به زیر آب فشار دهند 

خستگی مفرط یا بی هوشی 

ناتوانی از طریق بیهوشی حاصل از شنا در آب‌های کم عمق (یا بیهوشی غواص که نفس را زیر اب حبس کرده)، حمله قلبی، نارسایی سینوس‌های شریانی یا شنای بیش از حد  

اثرات مضر زیر آب ماندن:

غرق شدن ناشی از استنشاق آب شور که حباب‌هایی در ریه‌ها ایجاد می‌کند که تنفس را مشکل می‌کند 

علایم بیماری و سندرم ناشی از استنشاق آب شور 

شوک دمایی ناشی از پریدن در آب (خیلی سرد یا خیلی گرم) باعث ایست قلبی می‌شود 

برآمدگی استخوانی در کانال گوش که نتیجه فرو رفتن طولانی مدت آب در کانال گوش است و موسوم به گوش شناگران است 

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی: 

کلر گند زدا pH آب را افزایش می‌دهد. مقدار زیاد pH ممکن است باعث سوزش چشم یا پوست شود

استنشاق کلرٍ؛ استنشاق طولانی مدت مقادیر کم کلر موجود درسطح آب ممکن است اثرات مخربی بر ریه‌ها بگذارد به خصوص برای کسانی که آسم دارند. این مشکل ممکن است با استفاده از استخر‌هایی که سیستم تهویه بهتری دارند حل شود. با یک استخر روباز با نتیجه بهتری مواجه می‌شویم. 

قرار گرفتن طولانی مدت در برابر کلر اثرات مخرب آرایشی دربر دارد. مثلا رنگ مو را تغییر می‌دهد. کلر ساختار مو را خراب می‌کند و آن را مجعد و پیچیده می‌کند. کلر می‌تواند مس را در خود حل کند که این خاصیت باعث می‌شود رنگ مو تغییر کند. مراقبت خوب از استخر می‌تواند مقدار مس موجود در آب را کاهش دهد. تر کردن مو با استفاده از مایعات لغزنده مخصوص قبل از ورود به استخر می‌تواند جذب مس را کاهش دهد. 

کلر حتی بعد از چند بار شستن معمولاً به صورت بی آب روی پوست باقی می‌ماند. این کلر وقتی دوباره در یک ترکیب آبدار (آبپوشیده) برگردد بدبو می‌شود (وقتی بزاق روی آن ریخته شود یا در طی دوش گرفتن و غیره)

عفونت: 

آب بسته به نوع آن محل ایده آلی برای باکتری‌ها، انگل‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها است. 

عفونت پوست حاصل از شنا یا حمام باعث بیماری ترک خوردن بین انگشتان پا می‌شود. آسان‌ترین روش برای رفع این مشکل تمیز کردن بین انگشتان پاست.

انگل‌های میکروسکپی مثل کریپتوسپوریدیوم می‌توانند در برابر کلر مقاومت کنند و اگر شناگر آن را ببلعد دچار بیماری‌های اسهالی می‌شود.

بیماری‌های گوش، التهاب گوش میانی، التهاب گوش خارجی 

وقتی تعادل میزان کلر موجود در آب به هم بخورد ممکن است بیماری‌های جدی همچون برونشیت مزمن و آسم به وجود آید. 

فعالیت‌های خود شناگران:

صدمات ناشی از فعالیت زیاد؛ به عنوان مثال شنای پروانه مسابقه‌ای (پروانه سرعت، و نه استقامت) ممکن است باعث مقداری کمر درد شود شامل شکستن استخوان‌های ستون فقرات در موارد نادر و درد شانه‌ها پس از سالهای متمادی تمرین، شنای قورباغه ممکن است باعث درد مچ پا و درد مفاصل ران شود، شنای آزاد و کرال پشت ممکن است باعث ورم زانو شود. 

نفس نفس زدن بیش از حد برای نگه داشتن نفس در زیر آب باعث می‌شود که دی اکسید کربن در خون کم شود و در نتیجه کم شدن متوالی هوشیاری بموجب بیهوشی می‌شود. 

شرایط نامساعد جوی و وضع نابسامان آب: 

جریان‌ها از جمله موج و رودها می‌تواند خستگی مفرط را به دنبال داشته باشد و شناگران را به دور از ناحیه سالم هدایت کند یا آنها را به زیر آب بکشد. 

باد، موج را زیاد می‌کند و می‌تواند باعث از دست رفتن کنترل شناگر شود. 

کم شدن حرارت بدن در اثر شنا در آب‌های سرد می‌تواند به سرعت باعث خستگی مفرط یا بیهوشی شود. 

شدت آفتاب سوختگی می‌تواند با انعکاس نور به وسیله سطح آب و نپوشیدن لباس مناسب شنا بیشتر شود. ماندن زیاد در آفتاب می‌تواند یکی از علت‌های سرطان پوست باشد. 

اشیاء موجود در آب: 

پروانه کشتی علت بزرگی برای صدمات است چه در وقت شنا در زیر قایق و نزدیک آن و چه هنگام بالا آمدن از قایق 

برخورد به شناگران دیگر یا به دیوار استخر یا سنگ یا قایق 

شیرجه زدن در آب‌هایی که اشیایی با عمق کم در آن هستند مخصوصاً در آب گل آلود (چون عمق آب را نمی‌بینیم) 

پای نهادن روی چیزهای شکسته همچون شیشه خرده 

انواع شنا

شنای قورباغه 

شنای قورباغه گونه‌ای از ورزش شنا است. شنای قورباغه قدیمی‌ترین و رایج‌ترین گونه شنا است. دلیل این امر این است که در این نوع از شنا، شناگر قادر به تنفس راحت در حین شنا نیز هست. در استخرها گونه‌هایی از شنا که در آغاز به شناگران آموخته می‌شود معمولاً اول شنای کرال سینه و شنای قورباغه‌است.
شنای قورباغه یکی ازچهارنوع شنای اصلی است که مسابقات آن رسما برگزار می‌شود و در عین حال این شنا علاقه مندان بسیاری دارد، زیرا احتیاج کمتری به صرف انرژی نسبت به شنای کرال سینه دارد. یادگیریش آسان است. این شنا برای مسافت‌های طولانی مناسب است، علاوه بر این، شنای قورباغه هم جهت شنا کردن در دریا وهم در موقع نجات غریق مفید است. کندترین نوع شنا بین چهارنوع شنای اصلی است.
این شنا در واقع به این شکل انجام می‌شود که بدن درحالتی افقی برروی آب قرار گرفته؛ هر دو دست، آب را از جلو گرفته و توسط کف و ساعد به طرف عقب و زیر شکم می‌کشند و از همان زیر آب، به جلو آمده کشیده می‌شوند و مجددا عمل کشش آب توسط دستها انجام می‌گردد. پاها نیز توسط فشار و ضربه‌ای که به آب وارد می‌آورند آب را به عقب می‌رانند. بدین روش که هر ضربه توسط کف پا زده می‌شود و برای اینکار مفصل ضربه و فشار لازم به آب وارد می‌شود. این نوع شنا را بعضی از مربیان قورباغه تجارتی نام گذاشته‌اند.

 


فنون و مهارت‌ها

عملکرد پاها

بدن به حالت شناور روی آب قرار می‌گیرد. ساق پا ابتدا به سمت باسن خم می‌شود. در ناحیه تهیگاه خمیدگی ملایمی نیز ایجاد می‌شود. زانوها به اندازه ۱۵ سانتی متر در هنگام خم شدن زانو‌ها از یکدیگر فاصله می‌گیرند، اندک زمانی قبل ازآنکه پاشنهٔ پاها به باسن برسند، پنجه پاها به طرف نازک نی و زانو کشیده می‌شوند و پاشنهٔ پاها به داخل نزدیک می‌شوند . اکنون ساق پا همزمان از طرفین حرکت کرده و دایره‌ای را در جهت عقب ترسیم می‌کند و کف پاها نیز با فشار خود آب را به عقب می‌رانند.
به محض اینکه مرحله فشار تمام شد، پاها به طور کشیده و مستقیم در مجاورت یکدیگر در داخل آب قرارمی گیرند. ضربه‌های پای شنای قورباغه باید توسط تخته شنا به منظور به دست آوردن تکنیک و مکانیک صحیح حرکت آن انجام شود. به وسیلهٔ تخته شنا، شناگر و مربی بهتر متوجه می‌شوند که ضربه‌های وارده و یا حرکت‌های انجام شده توسط پاها به چه میزان تاثیر داشته و چقدر باعث جلو رفتن شناگر می‌شود و در عین حال حالت و شرایط پاها کاملا مشخص می‌شود. اما باید توجه داشت که در هنگام استفاده از تخته شنا و پا زدن با آن، دست‌ها کشیده شود و تخته را به جلو متمایل سازد و درعین حال شانه‌ها را کاملا به پائین و داخل آب فرو ببرد.
باید توجه داشته باشید که پاشنه‌های پا از سطح آب خارج نگردد و اگر چنین موردی را در موقع آوردن پا به جلو مشاهده کردید، باید زانوها را کمی بیشتر به زیر لگن خاصره و باسن برده و به شکم نزدیک سازید. این عمل باعث می‌شود که پاشنه پاها به پائین برود، یعنی جائی که باید باشد. و وقتی پاشنه‌های پا در زیر سطح آب باشد نشان می‌دهد که نیروی وارده توسط کف پا کاملا اثر می‌نماید. در شنای قورباغه حرکت‌های پا بسیار مهم است. زیرا ۵۰ در صد پیشروی بدن در آب مرهون ضربه‌های پا به خصوص از ناحیه کف پا می‌باشد.
درعین حال باید در نظر داشت که در بین شناگران قورباغه رو، بعضی‌ها حرکت دستشان قوی است و باعث پیش روی بیشترشان می‌شود و بعضی دیگر حرکت پاهایشان. ضربه پاها باید حتی المقدور با کف پا باشد و بدین علت است که لازم است مچ پاها به طور کامل دارای انعطاف پذیری باشند. برای اینکه مشخص شود که مفصل مچ پای شناگر به اندازه کافی دارای جنبش پذیری است یا نه، آزمایش ساده‌ای وجود دارد. بدین طریق که شناگر مستقیم می‌ایستد، در حالیکه پاهایش نزدیک به هم است و دست‌هایش را پشت سر نگه داشته سعی می‌کند در همان حالت بنشیند و باسن او به پاهایش بچسبد. اگر نتواند چنین کند و پاشنه‌ها از زمین جدا شود یا به عقب بیفتد، نشانه این است که مفصل مچ به انداره کافی جنبش پذیر نیست. البته در بعضی‌ها به علت سفت بودن تا ندون آشیل و یا کشیده نبودن عضلات ساق قادر نیستند این آزمایش را به خوبی انجام دهند. جهت جنبش پذیری مفاصل، شناگر باید در خشکی خوب تمرین کند.

تمرینات آموزشی برای بهبود عملکرد پا 

کارآموز شناگر روی لبه استخر به قراری که هر دو دست به عقب تکیه داده شده می‌نشیند. در این حالت ساق هر دو پا آویزان در داخل آب قرار می‌گیرند. زانوها به اندازه عرض شانه‌ها از یکدیگر فاصله دارند و درحالی که پنجه هردو پا به طرف ساق پاها و خارج متمایل می‌باشند، کارآموز شنا گر با هردو پای خود دایره‌ای را درآب ترسیم می‌نماید. در هنگام اجرای این حرکت، آب توسط کف پای کارآموز فشرده می‌شود. در انتهای حرکت، پنجهٔ پاها، مجددا کشیده شده و هر دو پا مستقیم در مجاورت یکدیگر قرارمی گیرند تا حرکت بعدی را شروع نمایند. 
با گرفتن موج گیر روی سطح صورت را بین دو دست بر روی سطح آب قرار می‌دهیم. در این حالت مبادرت به انجام پای قورباغه می‌نماییم. زانوها نباید به هنگام زدن ضربه از یکدیگر فاصله داشته باشند. کارآموز باید حالت جمع، باز بسته را فراموش نکند. حتماً مربی بایستی این حرکت را قبل از اینکه کارآموز انجام دهد، خود به او نشان دهد. 

تمرین ترکیبی: 

برای اینکه حرکت پا بهتر و موثرتر آموزش داده شود، کار آموز روی آب به شکم دراز می‌کشد. برای تعادل بهتر، کار آموز با یک دست موج گیر و با دست دیگر کمی پایین تر ازموج گیر را می‌گیرد. نفر دوم با گرفتن کف پای نفری که دراز کشیده، عمل مقاومت آب را درمقابل فشار کف و ساق پا به عقب انجام می‌دهد. 
با گرفتن تخته شنا توسط دو دست، مسافت‌های کوتاه بدون تنفس همراه با پای قورباغه طی شود. 
انجام تمرین قبلی بدون استفاده از تخته شنا. دست‌ها کاملا کشیده و صورت در بین دست‌ها قرار می‌گیرد. 
کارآموز شناگر در حالی که بر روی شکم در سطح آب دراز کشیده‌است مبادرت به انجام پای قورباغه می‌نماید. ضمنا درهمین حالت نفر دوم دست‌های نفر اول را گرفته و آهسته به عقب گام بر می‌دارد. 

عملکرد دست 

دست‌ها با فاصله‌ای درحدود ۲۰-۱۵ سانتی متر در زیر آب با آرنج‌های کشیده، آب را به طرفین و انتهای بدن می‌کشند. ضمناً کف دست‌ها به طور مورّب به طرف خارج از بدن قرارخواهند داشت.
هنگامی که دست‌ها از طرفین درحدود ۴۰-۳۰ سانتی متر از یکدیگر جدا شدند، مفصل آرنج شروع به خم شدن می‌نماید. با خم شدن مفصل آرنج‌ها بازوها و دست‌ها می‌توانند حول محور طولی خود به حرکت درآیند.
توجه داشته باشید که جهت آرنج‌ها به طرف بالا بوده و در تمام مرحلهٔ حرکت بالاتر از سایر قسمت‌های زیر مفصل آرنج خواهد بود. هنگام کشش، آرنج‌ها نباید به هیچ وجه از ارتفاع شانه بالاتر باشند، ولی باید نسبت به ساعد و کف دست‌ها در سطح بالاتری قرار داشته باشند تا به این طریق شناگر بتواند عمل کشش وفشار را بهتر انجام دهد.
درطول دامنه کشش هنگامی که مچ و کف دست‌ها کمی مانده در امتداد و زیر شانه قرار بگیرند، مرحله‌ای است که به اندازه کافی از یکدیگر فاصله گرفته و دراین زمان فشارآغاز می‌گردد. مرحله فشار هنگامی شروع می‌شود که کف دست‌ها به طرف داخل حرکت می‌کنند و آرنج‌ها نیز به طرف بالاتنه آورده می‌شود.
پس از اتمام مرحله فشار مچ و دست‌ها از زیر خط میان بدن باید به جلو هدایت شوند. کف دست‌ها نیز باید نزدیک به یکدیگر قرار داشته باشند.
پس از اینکه دست‌ها کاملاً به جلو هدایت شدند، برای مدتی بسیار کوتاه درهمان حالت، بی حرکت خواهند ماند. این بی حرکتی برای سرخوردن و کشش بدن به جلو صورت می‌گیرد و بعد از آن کشش و حرکت مجدد دست‌ها آغاز می‌شود.

هماهنگی حرکات دست و پا

اکنون به شرح هماهنگی حرکت دست و پای قورباغه بدون عمل تنفس می‌پردازیم . پس از سرخوردن در آب حرکت دستها شروع می‌شود. دستها قبل از شروع حرکت به طور کامل کشیده هستند. سر بین دو دست قرار خواهد داشت. در مرحله‌ای که کشش دست‌ها به اتمام رسیده و مرحله فشار شروع می‌شود، حرکت پا آغاز می‌شود. در زمانی که هدایت دست‌ها به طرف جلو رو به اتمام است، فشار پا به آب آغاز می‌گردد. لحظه‌ای قبل از شروع مجدد حرکت دست‌ها و پاها مرحله‌ای است که بدن به طرف جلو پیش روی می‌کند و در این زمان کوتاه است که هم حرکت دست و هم حرکت پا متوقف خواهند بود. توجه داشته باشید که آموزش این بی حرکتیِ کوتاه از نکات اساسی در آموزش شنای قورباغه می‌باشد.

شنای پروانه

شنای پروانه یکی از زیباترین و مشکل‌ترین انواع شنا است که در اکثر مسابقات معتبر جزو پر بیننده‌ترین انواع شناست. در حالی که دیگر انواع شنا توسط مبتدیان به راحتی انجام می‌شود، پروانه نیاز به تکنیک مناسب دارد تا صورت گیرد. بسیاری از نوآموزان پروانه را سخت‌ترین نوع شنا می‌دانند. در این نوع شنا حرکت پاها مانند حرکت دلفین در آب است و از کمر آغاز می‌شود دستها نیز بطور هم‌زمان و از طرفین به سمت جلو پرتاب می‌شود و و هم‌زمان با این عمل سر از آب بیرون امده و هواگیری انجام می‌شود.




مراحل استارت
در زمان استارت کرال پشت شناگر، پشت به مسیر شنا در داخل آب می‌ایستد . در این هنگام قسمتی از بالا تنهٔ او از آب خارج خواهد بود سپس شناگر با دو دست میله‌ای را که در زیر سکوی استارت به این منظور بسته شده‌است می‌گیرد ( برای تمرین استارت کرال پشت می‌توان از موج گیر استفاده کرد ) در این هنگام شناگر هر دو پای خود را به طرف بالاتنه کشیده و کف هر دو پا را در حدود ۳۰ سانتی متر زیر سطح آب به دیوار استخر تکیه می‌دهد.

در این حالت حتی می‌تواند پاها تقریبا در کنار یکدیگر طوری قرار گرفته شود که هر یک از آنها از دیگری بالاتر است و شناگر بایستی مراقب باشد که در موقع استارت پاها لیز نخورد، زیرا بیشترین نیروی پرتاب بدن به فاصلهٔ دورتر توسط فشار وارده توسط پاها به دیوارهٔ استخر صورت می‌گیرد .

به محض شنیدن فرمان استارت شناگر سر را به طرف بالاو عقب پرتاب می‌نماید . توجه داشته باشید که بدن در هنگام استارت دارای قوس کمی خواهد بود.

در ضمن سر در مرحله اوج بدن در خارج از آب به عقب کشیده شده ودر زمان یکه به داخل آب هدایت می‌شود به طرف سینه کشیده می‌شود تااز به عمق کشیدن بیشتر از حد بدن در آب جلوگیری نماید. در این حالت دست‌ها فشاری مخالف به دستگیره آورده و به پایین و داخل نیرو وارد می‌سازند در این حالت عمل دم انجام می‌گیرد. این کار بایستی با انقباض عضلات شکم انجام شود. در مرحله بعد پاهای شناگر از دیواره جدا شده و در حالی که آخرین فشار وارده توسط باز شدن مفصل مچ پا به دیواره می‌آید دست‌ها به طرف سر در حرکت است .

درهمان حال که دست‌ها به طرف بالای سر می‌رود بدن شناگر در حال سقوط در آب می‌باشد شناگر در این حالت در فکر سرخوردن پس از غوطه ور شدن در آب است .

چنانچه شناگر پس از استارت بیش از اندازهٔ مطلوب در آب فرو رود ابتدا با زدن چند پای کرال پشت سعی می‌کند بدن را به سطح آب بکشد تا شرایط مناسب بدن نسبت به آب ایجاد شود و سپس شروع به زدن دست و پای کرال پشت می‌نماید.

وضعیت بدن

وضعیت بدن شناگر در این شنا همانند قرار گرفتن یک قایق سرعتی روی سطح آب است .

وضعیت سر 

سر شناگر باید همانند زمانی که روی بالش قرار گرفته، ثابت (بدون حرکت) و متمایل به بالانگه داشته شود. -مسیر دید شناگر در هنگام شنا باید همانند زمانی باشد که او در رختخواب دراز کشیده و می‌خواهد به اطراف نگاه کند . صورت‌شناگرباید عاری ازآب باشد واین بدان معنی‌است‌که آبی روی صورت شناگرنباشد. لاله‌های گوش شناگر باید سطح آب را لمس نمایند.

حرکت پا

حرکت پا در شنای کرال پشت، شبیه حرکت پا درشنای کرال سینه‌است. لازمه اجرای صحیح شنای کرال پشت همانا حرکت قوی، پیوسته و مداوم پا است. پاها در ابتدا و هنگام حرکت به سمت پایین، صاف و محکم نگه داشته شده و سپس با خمیدگی مختصر زانوها که اجازه می‌دهد تا پا در مسیر قوسی شکل بزرگتری به حرکت درآید، به پایان می‌رسند. هنگام انجام پای کرال پشت، بدن باید به حالت کشیده در آب قرار گیرد تاحرکت پای کرال پشت موثر انجام گیرد.و در ضمن باسن نباید بیش از اندازه در آب فرو رود، بلکه باید در سطح آب قرار گیرد، حرکت پا در کرال پشت بیشتر همان نگهداری افقی بدن بر روی آب را به عهده دارد.

حرکات پا در کرال پشت نیز از سه مفصل مچ پا، زانو، و ران زده می‌شود و از نقطه نظرحرکتی و مکانیکی مشابه حرکت پا در کرال سینه می‌باشد.

تمرین پای کرال پشت خارج از آب

دراینجا مانند انواع دیگر شنا بهتر است قبل از شروع کرال پشت، ابتدا به تمرین بدنی خارج از آب بپردازید وآمادگی لازم را برای اجرای کرال پشت در خود به وجود آورید. برای این کار کنار استخر به پشت دراز بکشید، به طوری که باسن شما در لبهٔ آن قرار گیرد . ساعدها را روی میز قرار داده وسرتان را کمی بالا بگیرید. ساق‌ها و ران‌ها را کشیده نگه داشته، و زانوها را کمی خم کنید وبه طور مرتب ساق‌ها را در خلاف جهت هم، به بالا و پایین حرکت دهید. به طوری که حداکثر فاصله‌ای که پاهای شما با هم ایجاد می‌کنند، بین ۳۰ تا۴۰ سانتی متر باشد، و این حرکت را تا آنجا که خسته نشده‌اید انجام دهید.

از نکات مهمی که در هنگام پا زدن باید بدان توجه داشت، این است که حرکت پا باید طوری به آب ضربه بزند که در موقع بالا آمدن، سطح آب را لمس نماید، ولی از آب خارج نگردد. یعنی حالتی مانند جوشش آب بوجود بیاورد. اگر پاها در خارج ازآب دیده شود نشانگر این است که پاها بیش از حد بالا آمده‌است. سر هم نبایستی زیاد پایین باشد. اگر آب و حباب‌های ناشی ازپا زدن جوششی نداشته باشد، بیانگر این است که پاها در سطح پائینی از حد لازم در حال حرکت است. فاصله بین دو پنجه پا زدن حداکثر نباید از۴۵ سانتی متر تجاوز نماید، نکته مهم اینکه سر زانوها نباید از آب خارج گردد.

کرال سینه

کرال سینه یکی از انواع شنا می‌باشد که حرکاتی کاملاً تعریف شده و مشخص دارد. شانه‌ها باید با آب در یک خط قرار بگیرند، و حرکات دست‌ها و پاها باید با هم انجام شود. دست‌ها از سینه دور شده و به دور بدن می‌گردد و بعد دوباره به جای اولیه باز می‌گردد (پاها مستقیم اند و بالا و پایین می‌روند). اگر با این حرکت یک ساعت شنا کنید، حدود ۷۵۰ کالری خواهید سوزاند.

کلمه کرال از فعل انگلیسی Crawl مشتق شده که به معنی خزیدن است . زیرا انسان به وسیلهٔ این شنا در آب می‌خزد و پیش می‌رود.

کرال سینه سریعترین روش شنا است و تقریبا همه شناگران در مسابقات شنای آزاد از آن استفاده می کنند.



نفس گیری

یکی از قسمت‌های مهم شنای کرال سینه، هواگیری است و این مرحله همان تخلیهٔ هوای ذخیره شدهٔ شش‌ها در آب است. خالی کردن هوا در آب می‌تواند هم از طریق بینی و هم از راه دهان باشد. مهم نیست که کارآموز از کدام سمت یا جهت (راست یا چپ) نفس گیری کند، بلکه مهم این است که عمل هواگیری یک طرفه صورت گیرد عمل دم خیلی سریع انجام می‌شود و اگر عمل بازدم کمی طولانی تر باشد اشکالی نخواهد داشت.

سر به اندازه‌ای می‌چرخد تا دیگر آبی پیرامون دهان نباشد و شناگر از خلا طبیعی ایجاد شده توسط موج کمانی شکل سود جسته و پایینتر از سطح معمولی‌آب نفس‌گیری می‌کند.

تمریناتی که برای هواگیری در کرال سینه پیشنهاد می‌شود:

در مر احل اولین تمرین کافیست کارآموز شناگر در قسمت کم عمق استخر در حالی که از ناحیه کمر خم شده‌است، سر را داخل آب قرار داده و هوای داخل ریه‌ها را خالی کند. نکته مهم این تمرین در این ست که زمانی که می‌خواهد سر را برای گرفتن هوا از آب خارج کند باید این کار را توسط گردن انجام دهد و موقع هواگیری نصف صورت داخل آب ونصف دیگر در بیرون آب باشد سعی کنید شانه را بالا نیاورید و از آب خارج نسازید. این عمل در ابتدا مشکل است، ولی به مرور زمان به طور خودکار با موفقیت انجام می‌شود. 

روش دیگر تمرین بدین شکل است که کارآموز شناگر در قسمت کم عمق استخر با دستهایش که به اندازهٔ عرض شانه باز است، لبهٔ استخر را می‌گیرد وبدن را در موقعیت شناور رو به کف استخر قرار می‌دهد . برای شناور شدن بهتر بدن، تخته شنا یا چوب پنبه‌ای را در میان دو ران قرارمی‌دهد و کاملاٌ شناور می‌شود. در این لحظه سر را به یک سمت می‌چرخاند و عمل دم را انجام می‌دهد این عمل خیلی سریع انجام می‌گیرد. شناگر در آخرین لحظهٔ تمام شدن هوای داخل ششهایش سر را از آب خارج می‌سازد (در حالی که هنوز در حال دمیدن هوا است) و یکباره هوا را می‌بلعد. این عمل را چندین بار تکرار کنید. 

شنای سگی

شنای سگی یا شنای پا سگی یک نوع شنای ساده‌است که شناگر در آن دست و پای خود را به طور متناوب حرکت می‌دهد و سر را بیرون از آب نگه می‌دارد. این حرکات او نحوه شنای سگ را به خاطر می‌آورد. این شنا معمولاً اولین شنایی است که وقتی کودکان در حال یادگیری شنا هستند از آن استفاده می‌کنند.

این اولین نوع شنا

نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:





پيوندها


ورود اعضا:

خبرنامه وب سایت:





آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 39
بازدید دیروز : 15
بازدید هفته : 55
بازدید ماه : 141
بازدید کل : 288237
تعداد مطالب : 54
تعداد نظرات : 0
تعداد آنلاین : 1