ورزش
دو شنبه 2 ارديبهشت 1392برچسب:, :: 22:49 :: نويسنده : مهدی فرخانی

 شطرنج

شَطرَنج بازی دو نفره‌ای است که بر روی یک صفحه با ۶۴ خانه (۳۲ خانه سیاه و ۳۲ خانه سفید) به وسیله ۳۲ مهره (۱۶ مهره سفید و ۱۶ مهره سیاه) انجام می‌شود. برخی شطرنج را یک سرگرمی می‌دانند و عدّه‌ای دیگر آن را یک ورزش رزمی ذهنی محسوب می‌کنند. موفقیت در این ورزش بیش از هر چیز به توان تحلیل و فهم انتزاعی ذهن وابسته‌ است.

تاريخچه شطرنج

شطرنج یکی از کهن‌ترین بازی‌هایی‌است که امروزه نیز در میان مردم جهان رواج دارد؛ به‌طوری‌که قدمت این بازی را بیش از ۱۵۰۰ سال رقم زده‌اند. شطرنج اختراع ایرانیان است. عده‌ای هم آن را ابداعِ هندیان، یونانیان، رومیان، بابلی‌ها، سکاها، مصریان، یهودیان، چینی‌ها و اعراب دانسته‌اند. اما آن‌چه که بیش از هر رأی دیگری موردِ پذیرش است، این که شطرنج در اصل هندی بوده، سپس از هند به ایران آورده شده، از ایران به عرب‌ها و جهان اسلام گسترش یافته، و سرانجام از جهانِ اسلام به اروپا رفته‌ است. در اروپای قرن پانزدهم، شطرنج به شیوه امروزین آن درآمد؛ و در نیمه دوم قرن نوزدهم، مسابقات جهانی شطرنج آغاز گردید. در قرن بیستم، فدراسیون جهانی شطرنج تاسیس شد.

پیشینه

واژه "شطرنج" تلفظ فارسی "چاتورانگا" است، واژه‌ای که در زبان سانسکریت برای نام گذاری این بازی به کار برده می‌شود. شطرنچ اختراع ایرانیان است. عده ای هم باور دارند هند نخستین زادگاه این بازی است. این گروه معتقدند اگر چه بازی‌های مشابهی در کره، چین، ژاپن و تایلند رواج داشته، اما شطرنج امروزی به این بازی هندی برمی گردد که در دوره ساسانیان وارد ایران شده و گويند انوشيروان آن از هند آورده آنگاه در کشورهای اسلامی، اروپا و روسیه تکامل پیدا کرده‌است.


صفحهٔ شطرنج یک صفحهٔ مربع ۸ در ۸ خانه‌است یکی در میان سیاه و سفید هستند. ستون‌های عمودی روبه‌روی شطرنجبازان با حروف الفبا (از A تا H) و ردیف‌های افقی با اعداد (۱ تا ۸) مشخص می‌شوند.

۱۶ مهره سفید در ۱۶ خانه دو ردیف یک و دو و ۱۶ مهره سیاه هم در ۱۶ خانه دو ردیف هفت و هشت قرار می‌گیرند، صفحه حتماً بایستی طوری قرار گیرد که اولین خانه سمت راست هر دو شطرنجباز سفید باشد.



مهره‌ها 

پیاده (سرباز) 

اسب؛ مدرنN - کلاسیک C (ایتالیایی) 

فیل؛ مدرن B - کلاسیک F (ایتالیایی) 

رخ (قلعه)؛ مدرن R - کلاسیک T (ایتالیایی) 

وزیر(فرزین)؛ مدرن Q - کلاسیک D (ایتالیایی) 

شاه؛ مدرن K - کلاسیک R (ایتالیایی) 

پیاده (سرباز)

پیاده یا سرباز ضعیف‌ترین مهرهٔ بازیست که هر کدام از بازیکنان (سیاه یا سفید) ۸ عدد از آن دارند که پیاده‌های سفید در عرض دوم و پیاده‌های سیاه در عرض هفتم قرار می‌گیرند. پیاده به جز حرکت اول که می‌تواند ۲ خانه مستقیم به جلو برود، بقیهٔ حرکتها را باید خانه به خانه انجام دهد.


وقتی پیاده‌ای به دورترین عرض نسبت به موقعیت اولیه‌اش برسد باید به عنوان بخشی از همان حرکت آن را با وزیر، رخ، فیل یا اسب همرنگ آن پیاده تعویض کرد. حق انتخاب بازیکن منحصر به مهره‌هایی نیست که قبلا گرفته شده باشند. این تعویض پیاده با مهره دیگر را ترفیع می‌نامند و اثر مهره جدید آنی است. سرباز تنها مهره‌ای ست که به همان شکلی که حرکت می‌کند (مستقیم به جلو) مهرهٔ حریف را نمی‌گیرد بلکه مهره‌هایی را که به طور مورب در مقابل آن و در ستون مجاور باشد می‌تواند بگیرد. همچنین طبق قوانین فیده اگر یک پیاده حریف در یک حرکت، دو مربع از مربع اولیه‌اش پیشروی کرده باشد، پیاده‌ای که به مربع عبور این پیاده حمله کرده است میتواند پیاده حریف را بگیرد، طوری که انگار آن پیاده فقط یک مربع حرکت کرده است. این گرفتن را فقط در حرکت بعد از این پیشروی می‌توان انجام داد و آن را «آن پاسان» یا گرفتن حین عبور می‌نامند.

اسب

اسب مهره‌ای ست که به همراه فیل از آنها به عنوان سوار سَبُک یاد می‌شود. ارزش اسب تقريباً برابر سه واحد پیاده‌است. اسب به مربع‌هایی حرکت می‌کند که نزدیک‌ترین مربع‌ها به مربع استقرار آن باشند ولی در یک عرض، ستون یا قطر واحد نباشند. اسب از هیچ یک از مربع‌های سر راه به طور مستقیم عبور نمی‌کند، بنابراین مانعی برای حرکت اسب وجود ندارد.


فیل (پیل)

فیل یکی از سوارهای سَبُک بازی شطرنج است که ارزش تقریبی آن برابر با سه پیاده ارزیابی می‌شود. فیل می‌تواند در قطری که خودش در آن قرار گرفته به هر خانه‌ای حرکت کند. همانند اسب، هر طرف سیاه یا سفید ۲ فیل دارند که با توجه به چیدمان آنها در صفحه، یکی از آنها در خانهٔ سفید جای می‌گیرد و دیگری در سیاه.


از آنجا که مسیر اریب فیل همیشه دارای یک رنگ است، فیل سفید همواره محکوم به حضور در خانه‌های سفید است به همین دلیل یکی از فیل‌ها فیل سفیدرو و دیگری فیل سیاه‌رو نامیده می‌شود. ارزش فیل را نیز تقریبا معادل سه پیاده می‌دانند با این حال معمولا فیل را نسبت به اسب دارای برتری جزئی می‌دانند و شطرنجبازان باتجربه غالبا فیل خود را با اسب حریف تعویض نمی‌نمایند مگر این که ملاحظات مهم‌تری در بین باشد.

رخ (قلعه)

رخ مهره‌ای قوی در شطرنج محسوب می‌شود که حضور آن به ویژه در انتهای بازی راهگشاست. رخ به همراه وزیر «سوارهای سنگین» نامیده می‌شوند. هر بازیکن شطرنج ۲عدد رخ در اختیار دارد و در مجموع ۴ رخ در کل صفحه موجود است که هر کدام در یکی از چهار گوشهٔ صفحهٔ شطرنج (A1, A۸, H1, H۸) قرار می‌گیرند. رخ در شطرنج به صورت عمودی و افقی حرکت می‌کند و می‌تواند در صورت نبودن مانع یا اشغال خانهٔ مقصد، یک ستون یا یک ردیف کامل را هم طی کند. ارزش رخ را تقریبا معادل 5 پیاده می‌دانند. در مقایسه با سوارهای سبک (فیل و اسب) چنانچه بازیکنی رخ خود را در قبال یک سوار سبک و یک پیاده از حریف از دست بدهد متضرر شده و چنانچه بتواند رخ خود را با یک سوار سبک و دو پیاده از حریف تعویض نماید سود برده است. البته این محاسبات بستگی تمام و کمالی به وضعیت بازی دارند و گاه ممکن است قدرت یک سوار سبک در یک وضعیت خاص به تنهایی با یک رخ برابری کند یا حتی بیشتر باشد.


وزیر (فرزین)

وزیرها قوی‌ترین مهره‌های شطرنج محسوب می‌شوند. قدرت یک وزیر برابر با ۹ پیاده ارزیابی می‌شود. وزیربه ۲ صورت اریب و مستقیم (عمودی یا افقی) حرکت می‌کند و به همان ترتیب مهره‌ای را می‌گیرد. هر یک از طرفین بازی شطرنج فقط یک وزیر دارند. وزیرها بین شاه و فیل قرار می‌گیرند یعنی وزیر سفید در خانهٔ D۱ و وزیر سیاه در همان ستون در خانهٔ D8. قدرت وزیر را معادل یک رخ به اضافه یک سوار سبک و یک پیاده می‌دانند.


شاه

حیاتی‌ترین مهرهٔ بازی است که در واقع حضور تمام مهره‌های شطرنج برای دفاع از شاه خود و حمله یا تخریب مستقیم یا غیر مستقیم شاه حریف هست. شاه فقط می‌تواند به تمامی اطراف و خانه‌های مجاور خود برود. نکته‌های مهم در رابطه با شاه:


دو شاه نمیتوانند در خانه های مجاور باشند یعنی بین ۲ شاه همیشه باید لااقل یک خانه فاصله باشد. 

در صورت این که شاه توسط هر یک از مهره‌های شطرنج (غیر از شاه حریف) مورد تهدید قرار گرفت، به زبانزد همگان کیش شده و ۳ راه (در صورتی که اسب کیش کند، ۲ راه) برای «رفع کیش» وجود دارد: 

۱-حرکت دادن شاه 

۲-گرفتن مهرهٔ تهدید کننده 

۳-گذاشتن مانع در مسیر تهدید مهرهٔ تهدید کننده شاه. 

اعلام کیش اجباری نیست و حتی بهتر است از ادای کلمه کیش خودداری شود. در مسابقات گفتن کلمه کیش مرسوم نیست و نوعی بی‌احترامی تلقی می‌شود.

از آنجا که اسب مانعی برای حرکت نمی‌شناسد، بنا براین رفع کیش با حربه آخر امکان ندارد. چنانچه بازیکنی که شاهش در معرض حمله قرار گرفته نتواند به یکی از سه طریق یاد شده شاه خود را از معرض تهدید برهاند اصطلاحا مات شده و بازی را می‌بازد.

ارزش مهرها

مهره پياده به ارزش ١واحد

مهره اسب به ارزش ٣پياده

مهره فيل به ارزش ٣/٥ پياده

مهره رخ به ارزش ٥ پياده

مهره وزير به ارزش ٩پياده

حرکتهای استثنایی در شطرنج

قلعهٔ شاه یا قلعهٔ کوچک

حرکتی که درصورت وجود شرایط زیر، شاه ۲ خانه به سمت رخ می‌رود و رخ به خانهٔ بعد از شاه و آن سمت دیگر شاه می‌رود. این حرکت حداکثر یک بار در بازی و در صورت برقراری ۳ شرط زیر انجام می‌شود: ۱-شاه و رخی که می‌خواهد قلعه برود تا آن لحظه حرکتی نکرده باشند. ۲- بین شاه و رخ هیچ مهره‌ای نباشد. ۳-شاه و محل عبور وی در هنگام انجام این حرکت نباید با خطر مهره‌ای از حریف رو به رو باشد.(در معرض کیش باشد.) اگر شرایط بالا برقرار بود، حرکت قلعه به این صورت انجام می‌گیرد که شاه دو خانه به سمت رخ حرکت می‌کند و سپس رخ با عبور از روی شاه در خانه مجاور شاه قرار می‌گیرد. باید توجه داشت که در هنگام قلعه رفتن باید حتما ابتدا شاه را حرکت داد زیرا شاه در مواقع معمولی فقط می‌تواند یک خانه جابجا شود و چنانچه بازیکن شاه خود را دو خانه به سمت رخ حرکت دهد مشخص می‌شود که قصد قلعه رفتن دارد، در صورتی که اگر ابتدا رخ را حرکت دهد حریف مقابل می‌تواند با اعتراض به داور مانع قلعه رفتن بازیکن دیگر شود زیرا رخ بدون قصد قلعه رفتن نیز می‌تواند همان حرکت را انجام دهد و بنا به قانونی که می‌گوید «مهره لمس شده را حتما باید حرکت داد» (قانونی که در اصطلاح عامه به آن دست به مهره می‌گویند) و قانون دیگری که اذعان می‌دارد «حرکت موقعی تمام شده تلقی می‌شود که بازیکن مهره را رها کرده باشد» حریف می‌تواند ادعا کند که بازیکن مقابل رخ را ابتدا لمس کرده و سپس آن را حرکت داده و رها کرده و بنابراین حرکت تمام شده تلقی می‌شود و دیگر حق ندارد تا شاه را نیز حرکت بدهد.

قلعهٔ وزیر یا قلعهٔ بزرگ

درست مانند قلعهٔ شاه‌است ولی در سمت دیگر، یعنی عمل قلعه رفتن با رخ سمت وزیر انجام می‌پذیرد. یعنی در اینجا نیز شاه ابتدا دو خانه به سمت رخ حرکت می‌کند و سپس رخ با عبور از روی شاه در خانه مجاور شاه قرار می‌گیرد.

آن پاسان (en passant)

این لغت فرانسوی به معنی در حال حرکت است. به وقتی گفته می‌شود که سرباز می‌تواند در حرکتی که مقصدش سرباز حریف نیست، سرباز حریف را بگیرد.

اگر سرباز یکی از طرفین در ردیف پنجم خود (ردیف چهارم حریف) باشد و سرباز حریف با یک حرکت بلند در یکی از دو خانه چپ و یا راست قرار بگیرد، فقط در حرکت بعد و بلا فاصله سرباز مهاجم می‌تواند به پشت سرباز حریف رفته و آن را بگیرد یعنی درست مانند موقعی که سرباز حریف فقط یک خانه به جلو آمده باشد. حرکت گرفتن در حین عبور فقط بلافاصله پس از حرکت حریف ممکن است و چنانچه بازیکن مقابل پیاده را در حال عبور نگیرد در حرکات بعدی حق گرفتن پیاده را به شکل آن پاسان یا در حال عبور نخواهد داشت.

تساوی در بازی (پات)

گاهی اوقات برای هر دو طرف بازی امکان مات کردن طرف مقابل وجود ندارد، در این حالت بازی به تساوی کشیده می‌شود، یک نمونه از این موارد وقتی است که شاه کیش نیست اما هیچ حرکت دیگری نیز امکان پذیر نیست. این وضعیت را اصطلاحا «پات» می‌نامند.

نمونه دیگری از حالت تساوی، هنگامی است که یک بازیکن بطور مداوم به طرف دیگر کیش دهد. چنانچه بازیکنی بتواند ثابت کند که می‌تواند شاه حریف را متناوبا مورد کیش قرار دهد به طوری که حریف خلاصی از کیش نداشته باشد به این وضعیت «کیش دائم» می‌گویند و بازی با نتیجه مساوی خاتمه می‌یابد.

چنانچه بازیکنی که نوبت حرکت با اوست بتواند نشان دهد که یک وضعیت مشخص سه بار در صفحه پدید آمده و یا با حرکتی که او قصد دارد انجام دهد برای بار سوم پدید خواهد آمد می تواند ادعای تساوی کند. بازی بلافاصله با نتیجه مساوی خاتمه خواهد یافت. پدید آمدن یک وضعیت مشخص برای سه بار لزوما نباید در حرکات پیاپی اتفاق افتاده باشد.

چنانچه بازیکنی بتواند نشان بدهد که پنجاه حرکت متوالی (پنجاه حرکت سفید و پنجاه حرکت سیاه) بر روی صفحه انجام شده بدون این که پیاده‌ای حرکت کرده باشد یا سواری گرفته شده باشد می تواند ادعای تساوی کند. در صورت اثبات این ادعا داور می تواند نتیجه بازی را مساوی اعلام کند یا در بعضی از حالات خاص ممکن است داور 25 حرکت دیگر به بازیکنان فرصت بدهد و چنانچه در خلال 25 حرکت آتی تغییر اساسی در وضعیت بازی پیش نیاید آن‌گاه ادعای تساوی بازیکن پذیرفته خواهد شد.

همچنین با توافق هر دو بازیکن در حین بازی، بازی می‌تواند مساوی شود.

عمل حرکت دادن مهره‌ها

هر حرکت را باید فقط با یک دست انجام داد.

مهره لمس شده را حتماً باید حرکت داد. اگر مهره لمس شده قانوناً نتواند حرکتی بکند می‌توان حرکت دلخواه دیگری انجام داد.

چنانچه بازیکنی مهره حریف را لمس کند حتماً باید آن را بگیرد. چنانچه مهره حریف را نتوان با هیچ یک از مهره‌های خودی گرفت، بازیکن می‌تواند حرکت دلخواهی انجام دهد.


وقتی مهره‌ای به عنوان یک حرکت قانونی یا بخشی از یک حرکت قانونی (در مورد قلعه رفتن یا ترفیع پیاده به سوار) در مربعی رها شد دیگر نمی‌توان آن را به مربع دیگری حرکت داد.

بازیکنی که نوبت حرکت با اوست می‌تواند یک یا چند مهره را در جای خود مرتب کند مشروط بر این که ابتدا قصد خود را بیان کرده باشد. در مسابقات این قصد را با گفتن ژادوب (به فرانسوی j'adoube) به معنای «مرتب می‌کنم» بیان می کنند.

زمان

در بازیهای رسمی و مسابقه ها، محدودیت زمانی برای بازیکنان وجود دارد. هر دو بازیکن زمان مساوی دارند و بعد از حرکت مهره، گردش ساعت خود را نگه میدارند و گردش زمان حریف دوباره آغاز میشود. در صورتیکه بازیکنی فراموش کند زمان خود را متوقف کند، حقی برای برگرداندن زمان خود ندارد. هنگامی که زمان بازی یک بازیکن به پایان برسد، بازی را باخته است (به شرطی که حریف مهره کافی برای کیش و مات کردن داشته باشد). بازی های معمولی نیم ساعت تا یک ساعت و بازی های طولانی تا هفت ساعت هم به درازا می انجامد. بازی های کوتاهتری بین سه تا پنج دقیقه و حتی کوتاهتر هم بازی میشود.

اصطلاحات وضعیتهای مهم 

آچمز

چنانچه مهره‌ای در وضعیتی قرار داشته باشد که اگر بخواهد حرکت کند شاه خودی در معرض کیش قرار بگیرد، آن مهره اصطلاحاً آچمز است و حق حرکت ندارد. مهره‌ای را که آچمز شاه باشد به هیچ وجه نمی‌توان حرکت داد اما ممکن است مهره‌ای طوری قرار گرفته باشد که حرکت کردن‌اش موجب از دست رفتن مهره‌ای دیگر شود، فرضاً اگر حرکت دادن یک اسب موجب زیر ضرب قرار گرفتن وزیر شود می‌گویند اسب آچمز وزیر است. مهره‌ای که آچمز مهره‌ای به جز شاه باشد را می‌توان حرکت داد اما حرکت دادن آن مهره باعث از دست رفتن قوا می‌شود.

گامبى

به آن دسته از شروع‌بازی‌ها که در آن‌ها به منظور کسب برتری در گسترش مهره‌ها یا برتری در کسب فضای بیشتر، پیاده‌ای قربانی می‌شود گامبی می‌گویند.

ستون باز

هرگاه در یک ستون عمودی از صفحه شطرنج پیاده‌ای وجود نداشته باشد یا آن ستون به وسیله یک سوار سبکِ حمایت‌شده مسدود نشده باشد به آن ستون، ستون باز می‌گویند. کنترل کردن ستون‌های باز با سوارهای سنگین (وزیر یا رخ) معمولا مفید است و توصیه می‌شود.

پياده رونده

چنانچه مسیر حرکت یک پیاده به سوی عرض آخر توسط هیچ پیاده‌ای از حریف مسدود یا تحت کنترل نباشد، به آن پیاده، پیاده رونده یا پیاده آزاد می‌گویند. به عبارت دیگر چنانچه یک پیاده در ستون خود و ستون‌های مجاور خود هیچ پیاده‌ای از حریف را در مقابل نداشته باشد پیاده رونده محسوب می‌شود.

حمله دو جانبه 

به حالتی گفته می‌شود که یک مهره هم‌زمان به دو مهره از حریف حمله کند به طوری که حریف نتواند هر دو مهره مورد تهدید را نجات دهد. چنانچه یکی از دو مهره مورد تهدید واقع شده شاه باشد به این حالت کیش دوجانبه گفته می‌شود.

مهره به مهره يا تعويض

چنانچه در دو حرکت پیاپی دو مهره هم‌ارزش از طرفین کشته شوند می‌گویند تعویض صورت گرفته یا مهره به مهره شده است.

گسترش 

حركت دادن مهره ها اعم از پياده يا سواره به خانه هاى موثرتر و مفيدتر را گسترش در بازى گويند.

دفاع 

اگرمهره اى چه پياده و چه سواره توسط مهره هاى مقابل مورد تهديدقرارگيرد شما بوسيله مهره هاى خودى پوششى براى مهره مورد تهديد قرار دهيد تا از آن محافظت نمايد ان را دفاع از مهره گويند.

گشايش

در اوايل بازى ابتدا معمولا بوسيله مهره هاى پياده جلوى مهره هاى سواره نظام باز شده و براى حركت آنها به اصطلاح گشايشى مى شود كه اين عمل گشايش گويند.

مرتب كردن

در هنگام بازى گاهى اتفاق مى افتد كه بازيكن مهره هاى خود را كه احتمالا جا به جا شده است مرتب مى كند. وى با اداى اين جمله كه "مرتب مى كنم" از اين قانون استفاده مى كند. لازم به تذكر است كه در شطرنج هر بازيكن هنگام نوبت خود دست به هر مهره اى زد و آن را از جاى خود بلند كرد بايد حتما با آن مهره بازى كند و حق تغيير بازى بوسيله مهره ديگرى را ندارد. قانون بالا در تفكيك اين دو امر مقرر شده است.

انواع سيستم هاى بازى در شطرنج

سيستمهاى بازى شطرنج

شروع اسپانيولى   شروع انگلیسی

شروع ژيكو پيانو     دفاع هندى شاه

دفاع اسلاو          دفاع نيمزويج

دفاع بنونى           دفاع پيرك

دفاع سیسیلی      دفاع هندى قديم

دفاع فرانسه اى     سيستم كول

سيستم راگوزين     سيستم شاه هندى 

گامبى وزير            گامبى شاه 

روى لوپز               شروع رتى

نوشتن حرکت های بازی

موقعیت هر مهره ای در شطرنج از تلاقی سطر و ستونی که مهره در آن قرار دارد مشخص می شود. در سیستم رسمی برای ثبت حرکات در شطرنج برای شاه از حرف K، برای وزیر از حرف Q، برای فیل از حرف B، برای اسب از حرف N و برای رخ هم از حرف R استفاده می کنند.

برای نشان دادن عمل گرفتن مهره از علامت ضربدر 'x' استفاده می کنیم. مثلا , وقتی می نویسیم: Qxg4. یعنی وزیر مهره ی موجود در موقعیت g4 را می گیرد. 

برای نشان دادن قلعه کوچک از علامت O-O و برای قلعه بزرگ از علامت O-O-O استفاده می کنیم. 

برای نشان دادن کیش از علامت + استفاده می کنیم.

برای نشان دادن بازی خوب از علامت ! استفاده می کنیم , برای نشان دادن بازی فوق العاده از !! استفاده می کنیم. 

 برای بازی ضعیف از ؟ و برای خیلی ضعیف از ؟؟ استفاده می کنیم. 

به دلیل جفت بودن اکثر سوارها، وقتی یک حرکت از هر دو سوارتان قابل اجرا بود، برای مشخص کردن اینکه کدام سوار(مهره) حرکت کرده، در هنگام ثبت محل و موقعیت سواری را که حرکت کرده را هم می نویسند. به عنوان مثال فرض کنید داشته باشیم: Nxg6 این حرکت یعنی اسب مهره ی موجود در g6 را می گیرد. اما اگر هر دو اسب ما قادر باشند این کار را بکنند، برای اینکه معین شود که کدام اسب حرکت کرده، می نویسیم: Nf4xg6. یعنی اسب خانه f4 مهره ی خانه ی g6 را مورد ضرب یا گرفتن قرار داده است. 

اگر دست به مهره ای گرفته شود باید حرکت داده شود.

نتیجه شطرنج



نتیجه شطرنج به دو صورت است یا به برد یکی از طرفین و باخت طرف دیگر منجر می‌شود و یا به تساوی کشیده می‌شود.

برد یکی از طرفین به سه طریق اصلی می‌تواند اتفاق بیفتد حریف مقابل مات شده باشد. بازی بلافاصله خاتمه می‌یابد. حریف مقابل باخت را قبول کرده باشد. در این صورت می‌گویند حریف تسلیم شده یا بازی را واگذار کرده است. بازی بلافاصله خاتمه می‌یابد. و یا در مسابقاتی که با کنترل زمان برگزار می‌گردد زمان حریف به پایان رسیده باشد. بازی بلافاصله خاتمه می‌یابد.

موارد دیگری نیز ممکن است در مسابقات به اعلام باخت یکی از طرفین از سوی داور منجر شود. برای مثال چنانچه بازیکنی سه بار حرکات غیرقانونی انجام داده باشد (فرضا شاه خود را در حالت کیش رها کرده و حرکت دیگری انجام داده باشد و یا مهره‌ای را به خانه‌ای که قانوناً نمی‌توانسته بدان حرکت کند حرکت داده باشد) داور در دفعات اول و دوم به بازیکن اخطار می‌دهد و در مرحله سوم می‌تواند بازیکن را بازنده اعلام کند. و یا در صورتی که یکی از بازیکنان به طرق مختلف سعی در بر هم زدن تمرکز حریف داشته باشد داور می تواند به او اخطار دهد یا او را بازنده اعلام کند و یا موارد دیگری که داور ممکن است یک بازیکن را به خاطر تخطی از اصول بازی یا خارج شدن از دایره بازی شرافتمندانه جریمه و بازنده اعلام کند.

تساوی بازی نیز ممکن است به چندین طریق اتفاق بیفتد که شرح آن در بخش «تساوی در بازی (پات)» رفت.

بازیکنی که بازی را می‌برد یک امتیاز، بازیکنی که بازی را مساوی می‌کند نیم امتیاز و بازیکنی که بازی را می‌بازد صفر امتیاز دریافت می‌کنند.

بازیهای غیر معمول شطرنج

شطرنج خودکشی

هدف از این نوع شطرنج از دست دادن تمام مهر‌های خودی است و بازیکنی که زودتر همه مهر‌های خودش را از دست بدهد برنده خواهد شد.

اگر مهره‌ای بتواند مهره دیگر را بزند مجبور است که حتما این کار را بکند. در این بازی شاه را هم می‌توان زد. این بازی به مطرنج شهرت یافته، قوانین همانند شطرنج بوده به جز در کیش دادن و همچنین شاه می‌تواند زده شود. در این نوع بازی در صورتی که مهره‌ای در معرض زده شدن قرار گیرد باید حذف گردد.

شطرنج اسکاتلندی

در این بازی ابتدا سفید حق یک حرکت را دارد سپس سیاه حق دو حرکت و پس از آن سفید حق سه حرکت و الی آخر. اگر یک بازیکن کیش بدهد، نوبتش تمام می‌شود. در این بازی، بازیکن محبور است دقیق‌تر باشد و بیشتر فکر کند.

شطرنج بلیتز (برق‌آسا)

در این بازی برخلاف بازی های معمولی و رسمی که بین ۱ تا ۳ ساعت طول میکشد، زمان بازی بین ۳ تا ۵ دقیقه برای هر طرف است. کسی که زمانش زودتر تمام شود بازی را باخته است.

شطرنج و کامپیوتر

به طور کل دو نوع برنامه شطرنج داریم، یه نوع که کامپیوتر در برابر شما و دیگران بازی می‌کند و نوع دیگر که با استفاده از تمرینات و آموزشهای متنوع مهارتهای شما را در بازیهای شطرنج افزایش می‌دهد.

معروفترین نرم‌افزارهای شطرنج

نرم‌افزارهای زیر جزو معروفترین و قدرتمندترین نرم‌افزارهای شطرنج هستند که می‌توانند کمک زیادی در پیشرفت و یادگیری شما در شطرنج داشته باشند:

Fritz یک برنامه آلمانی برای بازی و آنالیز و همچنین جستجو کردن بانک‌های اطلاعاتی جزو بهترین برنامه‌های حرفه‌ای دردنیا می‌باشد که مورد استفاده و تایید اکثر قهرمانان جهان و بازیکنان قدرتمند قرارگرفته‌است.

Chessmaster یکی از معروفترین و قدرتمندترین بازیهای شطرنج که نسخه‌های مختلفی از این برنامه فوق العاده موجود است.

CHESS ASSISTANT این برنامه توسط شطرنجبازان حرفه‌ای استفاده می‌شود و یک دستیار شطرنج تمام عیار است.

Houdini قدرتمندترین موتور شطرنج است که پس از نسخه 1.5 در 15 دسامبر 2010 در صدر لیست‌های ریتینگ قرار گرفته است.

بازی‌های آنلاین شطرنج 

سایت‌های زیر به شما امکان می‌دهند که با دیگر کاربران از طریق اینترنت شطرنج بازی کنید: www.chess.com www.sparkchess.com

بانک اطلاعات بازی‌های شطرنج 

سایت زیر یکی از بزرگترین سایت‌های ثبت بازی‌های شطرنج می‌باشد. میلیون‌ها بازی ثبت شده از بزرگترین و نامدارترین شطرنج بازان دنیا در این سایت وجود دارد که منبع بسیار غنی برای علاقه‌مندان به شطرنج می‌باشد: www.Chessgames.com

درجات شطرنج‌بازان

قدرت هر شطرنجباز با امتیازی موسوم به ریتینگ "به انگلیسی: Rating" مشخص می‌شود. این عدد بر اساس بازیهای رسمی انجام شده هر بازیکن تعیین می‌شود و هر دو ماه یکبار توسط فیده منتشر می‌شود. هر یک از فدراسیون‌های ملی نیز ممکن است درجات خاص خود را داشته باشند که در آن کشور مورد پذیرش است.

درجه‌های شطرنج که توسط فدراسیون جهانی شطرنج اعطا می‌شود: 

قهرمان جهان عنوانی است که به بالاترین شطرنج باز دوران خود اعطا می‌شود .

استاد بزرگ عنوانی‌ست که فیده از سال ۱۹۵۰ به شطرنجبازی که به بالاترین سطح مهارت در بازی رسیده‌است اعطا می‌کند. شرط اصلی احراز این عنوان رسیدن به ریتینگ ۲۵۰۰ است. گرچه در سال ۱۹۵۰ تنها ۳۹ نفر به دریافت این لقب مفتخر شدند. اما هم اکنون بیش از ۹۰۰ استاد بزرگ در سراسر دنیا وجود دارند. سرگئی کاریاکین از اوکراین با دست یابی به این عنوان در سال ۲۰۰۲ در حالی که فقط ۱۲ سال و ۷ ماه داشت جوانترین استاد بزرگ شطرنج تاکنون است. 

استاد بین‌المللی 

استاد فیده 

قهرمان جهان زنان که به قوی ترین بازیکن شطرنج زنان دوران خود اعطا می‌شود 

استاد بزرگ زنان این عنوان برای بانوانی که در سطحی میان استاد فیده و استاد بین‌المللی قرار دارند در نظر گرفته می‌شود.

استاد بین‌المللی زنان 

استاد فیده زنان 

فهرست استادان شطرنج ایران

استاد بزرگ 

احسان قائم‌مقامی 

الشن مرادی ابدی 

مرتضی محجوب 

امیر باقری 

شجاعت قانع 

همایون توفیقی 

اصغر گلی زاده 

شادی پریدر 

آتوسا پورکاشیان 

داوران فدراسیون بین المللی

لاجوردی زاده، محمدرضا 

ابریشمی، آروین 

بازایی، پریسا 

بخشایش، هادی 

تقی خانی، امیر علی 

تهرانی، افشین 

حنانی صفت، معصومه 

رضایی قلعه، احمد 

کرمی، محمد 

کریمی، هادی 

گیاهی، مقصود 

ملاقربانی، باقر 

موسی علی، علیرضا 

مهدی پور، رضا 

هاشمی، امیر عرفان 

داوران بین‌المللی ایران

فریدون اسکندری 

غلامحسین اکبرزاده 

اکبر باقری

تقی برداری ازغد 

حمیدرضا پورشا هماری 

مهرداد پهلوان زاده 

سیاوش خواجه ای 

حسینقلی سالور 

اسماعیل صفر زاده 

رینا فقیه نوبری 

حسین کاظمی آشتیانی 

ناصر کنعان آذر 

حسین گلشنی 

آبتین گلکار 

مقصود گیاهی 

سیدمحمدکاظم مرتضوی 

سیدعبدالله مصلحی 

علیرضامظفری 

ابوالقاسم نجیب 

عباسعلی وحید دستجردی 

کاوه هنری
دو شنبه 2 ارديبهشت 1392برچسب:, :: 22:48 :: نويسنده : مهدی فرخانی

 شنا

شنا مهارت یا ورزش شناور ماندن و حرکت درون آب است. شنا کردن به معنی حرکت انسان یا حیوان بدون هر گونه کمک خارجی درون آب است. آموختن شنا علاوه بر تقویت جسم در مواقع اضطراری و افتادن ناگهانی درون آب زندگی انسان را نجات خواهد داد. بسیاری از حیوانات هنگام تولد و به طور غریزی، قادر به شنا کردن هستند؛ اما انسان باید شنا کردن را یاد بگیرد.




یادگیرندگان شنا تمرین‌های خود را اغلب در استخرهای کم عمق و کناره دریاها شروع می‌کنند. آن‌ها ابتدا شناور ماندن روی آب و سپس حرکت‌های پا را می‌آموزند و در پایان حرکت‌های دست را نیز یاد خواهند گرفت. برای شنا کردن آسان و روان، شناگران در مفاصل اصلیشان به انعطاف‌پذیری مطلوبی نیاز دارند.

شناگران تازه کار باید چگونگی حرکت‌های هماهنگ دست با نفس کشیدن را تمرین کنند. شناگران معمولاً یک یا چند شنا می‌آموزند.

 
تاریخچه شنا در جهان

شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهند که قدمت شنا و شنا کردن به ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد در تمدن مصر و بعد از آن در تمدن‌های آشور و یونان و روم باستان باز می‌گردد. آنچه از گذشته آموزش شنا می‌دانیم بر اساس یافته‌هایی است که از «حروف تصویری» هیروگلیف مصریان به دست آورده‌ایم. یونانی‌های باستان و رومی‌ها شنا را جزو برنامه‌های مهم آموزش نظامی خود قرار داده بودند، و مانند الفبا یکی از مواد درسی در آموزش مردان بوده‌است. شنا در شرق به قرن اول قبل از میلاد باز می‌گردد. ژاپن جایی است که شواهد و مدارکی از مسابقات شنا در آن وجود دارد. در قرن هفدهم به دستور رسمی حکومتی شنا به صورت اجباری در مدارس تدریس می‌شد.

مسابقات سازمان یافته شنا در قرن ۱۹ میلادی قبل از ورود ژاپن به دنیای غرب شکل گرفت. از قرار معلوم مردم ساحل نشین اقیانوس آرام، به کودکان هنگامی که به راه می‌افتادند یا حتی پیش تر شنا می‌آموختند. نشانه‌هایی از مسابقات گاه و بی گاه میان مردم یونان باستان وجود دارد و همچنین یکی از بوکسورهای معروف یونان شنا را به عنوان تمرین در برنامه ورزشی خود گنجانیده بود. رومی‌ها اولین استخرهای شنا را بنا کردند و گفته می‌شود که در سدهٔ یکم پیش از میلاد گایوس ماسناس رایزن سیاسی سزار آگوست رومی، نخستین استخر آب گرم را ساخت.

برخی عدم تمایل اروپائیان به شنا را در سده‌های میانه ترس از گسترش و سرایت عفونت و بیماری‌های مسری می‌دانند از طرفی شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد در سواحل بریتانیای کبیر در اواخر قرن ۱۷ میلادی از شنا در آب به عنوان وسیله‌ای برای درمان استفاده می‌شود. البته تا پیش از قرن نوزدهم شنا به عنوان تفریح و ورزش در میان مردم جایگاهی پیدا نکرد. زمانی که نخستین سازمان شنا در سال ۱۸۳۷ تأسیس شد در پایتخت بریتانیا یعنی لندن، ۶ استخر سر پوشیده وجود داشت که مجهز به تخته شیرجه بودند. در سال ۱۸۴۶ اولین مسابقه شنا در مسافت ۴۴۰ یارد در استرالیا بر پا شد که بعد از آن هر ساله نیز به اجرا در آمد. باشگاه شنای «متروپولیتین»[۲] لندن در سال ۱۸۶۹ تأسیس شد که بعدها به انجمن شنای غیر حرفه‌ای تغییر نام پیدا کردکه در واقع هیئت رئیسه شنای غیر حرفه‌ای بریتانیا بود. فدراسیون‌های ملی شنا در چندین کشور اروپایی در سال ۱۸۸۲ تا ۱۸۸۹ شکل گرفتند.

تاریخچه شنا در ایران

تاریخچه شنا به عنوان یک ورزش، در ایران، بسیار کوتاه است و به طور کلی هم این رشته از ورزش به نسبت دیگر رشته‌ها در کشور ایران چندان پیشرفتی حاصل نکرده‌است. در حالی که به جهت موقعیت جغرافیایی ایران که در شمال و جنوب کشور به دریا متصل است و هم به جهت تأکیدات مذهبی، می‌بایستی این ورزش را مورد توجه قرار می‌دادند.

در قدیم، مکان‌هایی شبیه استخر سرپوشیده در حمام‌ها می‌ساختند، به نام چال حوض. این چال حوض‌ها، که حداکثر از ۱۰ متر تجاوز نمی‌کرد، برای شنا کردن و آب بازی بود. در اطراف چال حوض‌ها، سکوهایی به ارتفاع ۲ یا ۳ متر وجود داشت که از بالای آن به درون آب می‌پریدند و عملیاتی مانند پشتک و وارو انجام می‌دادند. روشنایی چال حوض‌ها از سوراخ کوچکی که در سقف بود، تأمین می‌شد. در این گونه آبگیرهای غیر بهداشتی، هیچ گونه مقرراتی وجود نداشت و هر کس می‌توانست قبل از استحمام یا پس از آن وارد چال حوض شود و به آب بازی و شنا که به معنای واقعی هم شنا نبود بپردازد. تا سال ۱۳۱۴ در سراسر ایران حتی یک استخر شنا هم نبود و فقط در اردوگاه نظامی اقدسیه تهران یک استخر برای آموزش شنا به دانشجویان دانشکده افسری ساخته بودند. در سال ۱۳۱۴، استخر دیگری در باغ فردوس شمیران احداث شد که به وزارت فرهنگ تعلق داشت. نخستین استخری که برای استفاده ورزشکاران و تعلیم اصول جدید شنا به آنها به وجود آمد، در سال ۱۳۱۴در منظریه تهران بود که یک مربی ورزش خارجی به نام «گیبسون» بر آن نظارت می‌کرد. پایه‌های ورزش شنای نوین در ایران از همان استخر منظریه گذاشته شد.

تاریخچه شنا در کشورهای دیگر

مصر 

مصریان قدیم که اساساً مردم کوشا و فعالی بوده‌اند و به فعالیتهای گوناگون بدنی می‌پرداختند، شنا از جمله ورزشهای بسیار متداول نزد آنان بوده و مرد و زن بدان علاقه فراوانی داشتند.

میان‌رودان

در میان‌رودان که در تاریخ کهن، اهمیتی همپایه مصر دارد، شنا به عنوان هنری جنگی تلقی می‌گردید و برخی از شناگران نظامی به پوستهای پر از باد مجهز می‌شدند تا جریان آب را بهتر تحمل کنند. این ورزش در ایران نیز از دوران باستان دارای طرفداران زیادی بوده‌است.

اسپارت‌ها 

اسپارتها که ژیمناستیک را پایه و اساس فعالیتهای ورزشی کودکان می‌دانستند، از آموزش دو و شنا و.... نیز غافل نبوده‌اند. اسپارتها را نخستین پایه‌گذاران شیوه‌های تربیت بدنی در نظام آموزشی به شمار می‌آورند و دیگر کشورهای گیتی شیوه‌های مذکور را از آنان تقلید و اقتباس کرده‌اند.

روم قدیم

تمرینهای ورزشی رومیان قدیم را اسب سواری، تیراندازی، پرتاب نیزه و شنا در رودخانه‌های تند و سیلابی تشکیل می‌داده‌است. همچنین دو، شنا، شکار، توپ‌بازی، ماهیگیری، و قایقرانی ورزشهای مورد علاقه مردم روم جدید بوده‌است
.

رشد شنا از قرن نوزدهم

با شروع قرن نوزدهم رشد کمی و کیفی شنا چشمگیر می‌شود. در سال ۱۸۱۰ لرد بایرون شاعر نامدار بریتانیا تنگه داردانل را با شنا می‌پیماید. اولین مدرسه‌ای که در سال ۱۸۱۰ شنا را در برنامه خودگنجاند، مدرسه (فورتا) در آلمان بوده‌است و به تدریج سایر مدارس از این برنامه استقبال کرده‌اند. (گوتس موتس) در مورد توسعه ورزش شنا در مدارس نقش اساسی داشته و این نقل از اوست که (ورزش شنا باید قسمت اصلی تعلیم و تربیت باشد) وی به کمک طناب، کمربند و قلاب، مبتدیان را در آب تعلیم می‌داد.

سال ۱۸۷۵ شناگر آمریکایی (ماتیووب) دریای مانش را به وسیله شنای قورباغه در مدت ۲۲ ساعت طی کرد و شاهکار او انعکاس بزرگی داشت.

در سال ۱۸۷۸ شنای (تروجن) ابداع شد که نام نخستین نمایش دهنده آن (جیمزتروج) بر روی آن نهاده شده‌است. تروجن با مشاهده بومیان آمریکای جنوبی، استراحت هر دو دست را به طور متناوب در خارج از آب قرار داد. وی در همین دوره این شنای کرال را با یک ضربه پای قورباغه ترکیب کرد. پیشرفت بعدی، اجرای دو ضربه پا در یک دور بود یعنی دو ضربه پا در هر حرکت دست که موجب کوتاهتر و سریعتر شدن حرکات دست شد. در آخر ضربه پای شنای قورباغه با ضربه عمودی جایگزین و شنای کرال سینه متولد شد. ابداع کننده این سبک شناگر استرالیایی (ریچارد کاویل) در آستانه قرن بیستم بوده‌است. ضربه پا در شنای کاویل به (ضربه کرال استرالیایی) معروف و آن عبارت‌اند از ۴ ضربه پا در هر حرکت دست می‌شد.

در سال‌۱۹۰۶ هم وطن او (سیسیل هالی) این حرکت را به اروپا برد. در همین زمان کرال در آمریکا نیز پیشرفت کرد و بالاخره شیوه آمریکایی ۶ ضربه پا، جهان را فتح کرد.

نخستین رقابتهای بین‌المللی به نام (قهرمانی‌۱۰۰ یارد جهان) در سال ۱۸۵۸ در استرالیا برگزار شد. بعد از آن طرح برگزاری مسابقات شنا در کشورهای مختلف توسعه یافت و در نیمه دوم قرن نوزدهم این مسابقات شروع شده‌است.

سال ۱۸۶۹ اولین دوره مسابقات شنای قهرمانی انگلستان 

سال ۱۸۷۷ اولین دوره مسابقات شنای قهرمانی آمریکا 

سال ۱۸۹۹اولین دوره مسابقات شنای قهرمانی فرانسه 

سال ۱۸۹۶ اولین دوره مسابقات شنا در بازیهای المپیک (دوران جدید) 

برنامه مسابقات شنای مردان در المپیک شامل رقابتهای کرال سینه، کرال پشت و شنای قورباغه می‌شد که تقریباً در سال ۱۹۰۸ جنبه استاندارد پیدا کرد و تا سال ۱۹۵۲ بدون تغییر باقی می‌ماند. برای اولین بار در المپیک ۱۹۰۸ لندن مسابقه‌های شنا در استخرهایی انجام گرفت که طول آن ۱۰۰ متر بوده‌است. در مسابقات المپیک ۱۹۵۶ ملبورن مشکل جدیدی بروز کرد. در این مسابقات (ماسارو یوروکاوا) قهرمان المپیک و همچنین تعداد دیگری از شناگران بیشتر مسیر خود را در زیر آب طی کردند. این مساله باعث شد تا قانون جدیدی از سوی کنگره فینا وضع شود و شنای زیر آبی حذف گردید، بدین ترتیب که پس از شیرجه و یا برگشت، با هر ضربه پا سر شناگر باید سطح آب را بشکافد.

افزایش بحث و جدل در مورد قوانین شنا به خصوص شنای قورباغه سبب پدید آمدن کمیته فنی شنا در فینا در سال ۱۹۵۴ شد. استفاده از وسایل زمان سنجش الکترونیکی و رایانه ای کردن اطلاعات مربوط به شنا و نیز استفاده از دستگاههای تلویزیونی مدار بسته برای رده‌بندی شناگران در پایان شناها از سال ۱۹۶۴ و از بازیهای المپیک توکیو آغاز شده‌است.

در خصوص پیشینه استارت و برگشت گفتنی است که استارت در ابتدا در آب انجام می‌شد، بدین‌صورت که شناگران در آب می‌ایستادند و یا دراز می‌کشیدند، این شیوه تا زمان ساخت سکوهایی که شیرجه به درون آب را ممکن گردانید، ادامه یافت.

نخبگان تاریخ شنا 

اولین شناگر مردی که شنای ۱۰۰ متر کرال سینه را زیر یک دقیقه شنا کرد، جانی ویسمولر آمریکایی بود. وی این مسافت را در۵۸ ثانیه و۶ دهم ثانیه در سال‌۱۹۲۲ شنا کرد. اولین زنی که این مسافت را زیر یک دقیقه شنا کرد داون فریزر است. او در سال ۱۹۶۲، ۱۰۰ متر کرال سینه را در ۵۹ ثانیه و ۹ دهم ثانیه پیمود.

موفقترین قهرمان مرد المپیک تمامی ادوار شنا (مایکل فلپس) آمریکایی است. این شناگر در المپیک ۲۰۰۸ پکن صاحب ۸ مدال طلا شد. در میان زنان (کریستین اتو) با کسب ۶ مدال طلا در المپیک ۱۹۸۸ سئول، ۴ مدال طلا در رشته‌های انفرادی و ۲ مدال طلا در مسابقات تیمی، پرافتخارترین زن شناگر می‌باشد.

تاریخ فدراسیون بین‌المللی شنا

فدراسیون بین‌المللی شنا (FINA) در سال ۱۹۰۸ نه بر اثر یک حادثه بلکه از روی قصد و نیت بنیان نهاده شد. جورج دبلیو هرن دبیر موسس این فدراسیون، ایجاد این نهاد بین‌المللی را نتیجه افزایش تماسهای بین‌المللی در ورزش و مخصوصاً به تأسّی از بازیهای المپیک آن روز ذکر می‌کند. طرز برگزاری مسابقات باعث بالا گرفتن مخالفتهایی شد که نتیجه آن برگزاری کنفرانس بین‌المللی لندن در تاریخ ۱۹ ژوئیه ۱۹۰۸ است. ثمره و میوه این کنفرانس تاسیس فینا بود.

با شروع جنگ جهانی اول، ادامه پیشرفت سازمان جوان فینا حداقل به مدت ۴ سال متوقف شد و حتی پس از جنگ به علت سردی بین کشورها و روابط ورزشی عملاً ادامه کار فینا میسر نشد و این امر تا سال‌۱۹۲۵ به درازا کشید. با پشت سرگذاشته شدن این مدت، فدراسیون مجدداً فعال شد. بدین‌ترتیب که هیئت اجرایی فینا مرکب از ۵ عضو تشکیل شد تا بتوانند در فواصل نزدیک به راحتی گرد هم آیند و نیز دفتر فینا برقرار گردید.

در سال ۱۹۲۸ هیئت مدیره بین‌المللی واترپلو و کمیته بین‌المللی شنا نیز پا گرفتند. در کنگره فینا که در همان سال برگزار شد، جورج دبلیو هرن دبیر موسس فینا از سمت خود کناره‌گیری کرد و به عنوان اولین رئیس افتخاری فینا برگزیده شد. با شروع جنگ جهانی دوم به ناگاه پیشرفت مستمر مجدداً متوقف شد (سالهای ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۵)، زیرا جنگ مانع از تماسهای بین‌المللی در ورزش گردید. با پایان یافتن جنگ پر مشقت دوم، بیشتر از یک سال طول کشید تا هیئت اجرایی فینا توانستند در ۱۴ ژوئن ۱۹۴۶ در لندن گرد هم جمع شوند. دوره مربوط به جنگ جهانی دوم در سال‌۱۹۵۰ خاتمه یافت و تماسها و ارتباطهای ورزشی روزبه‌روز بیشتر گشت.

در سال ۱۹۵۸، فینا پنجاهمین سالگرد خود را برگزار کرد. در این سال تعداد اعضای فینا به ۷۵ فدراسیون ملی رسیده بود. در سال ۱۹۹۲ اعضای فینا به ۱۳۷ فدراسیون ملی ارتقاء یافت.

مشخصات استخر 

استخر، محل خصوصی است برای شنا، شیرجه، و واترپولو که در اندازه‌های مختلف ساخته می‌شود. ولی، استخرهایی که در آنها مسابقات رسمی را برگزار می‌کنند باید دارای مشخصاتی معین باشد. این مشخصات از طرف فدراسیون بین‌المللی شنای آماتور، که آن را فینا (FINA) می‌خوانند به شرح زیر تعیین شده‌است:

طول: ۵۰ متر؛ عرض: حداقل ۲۱ متر 

عمق: حداقل ۸۰/ ۱ متر 

شمار خطوط: ۸ خط (عرض هر خط ۵/ ۲ متر) 

در استخرهایی که رکوردگیری می‌کنند، دمای آب باید ۲۲ تا ۲۴ درجه سانتی گراد باشد.

تجهیزات

لباس شنا 

لباس مخصوص شنا یک شلوار کوتاه و چسبیده به بدن است که باید وزن آن بسیار کم باشد و آب را در خود نگاه ندارد. طبق مقررات بین‌المللی، شلوار شنا هنگام مسابقات بین‌المللی و رکوردگیری، باید از پارچه‌ای به رنگ تیره و به صورت یک تکه باشد. در حال حاضر لباس شناگران را از پوست «کوسه»‌ها درست می‌کنند که کل بدن را می‌پوشاند.

کلاه شنا

استفاده از کلاه شنا سرعت فرد را افزایش داده و این کار به افراد تازه کار اعتماد به نفس می‌دهد و همچنین افرادی که موهای بلند دارند از ریختن موهایشان به داخل آب جلوگیری کرده و کلر موجود در اب به موهای افرادی که حساسیت دارند و موهایشان می‌ریزد اثر گذار نخواهد بود و خانمها که موهای بلند دارند حتما باید از کلاه استفاده کنند که این کار به بهداشت استخر کمک زیادی می‌کند.

عینک شنا 

بیشتر برای دیدن دیوار استخر و انجام برگشت سالتو استفاده می‌شود در ضمن به علت وجود کلر در آب و آسیب ندیدن چشم نیز خوب می‌باشد.


شنای بچه‌ها

شنا در نوزادان موجب افزایش هوش، تمرکز حواس، هوشیاری و پیشرفت در روابط اجتماعی آینده آنها می‌شود. شنا تأثیر مثبتی بر روح و روان نوزادان می‌گذارد. نوزادانی که در ماه‌های اولیه زندگی یعنی حدود ۶ تا ۱۰ ماهگی شنا می‌کنند، احساس امنیت و آسایش و آرامش بیشتری دارند. بچه‌ها به علت کم بودن جاذبه آب، آزادی عمل بیشتری بدست می‌آورند. آموزش شنای کودکان باید تحت نظارت مربی‌های مخصوص صورت بگیرد.


بسیاری از بچه‌ها قبل از آنکه بتوانند راه بروند قادر به شنا کردن هستند. شنا باعث تقویت ماهیچه‌ها و افزایش حجم ریه می‌شود. به علاوه الگوی خواب شبانه کودکانی که شنا می‌کنند، بسیار منظم می‌شود. اولین چیزی که بعد از مدتی شنا می‌توانید در کودک خود مشاهده کنید، اعتماد به نفس و احساس استقلالی است که در او رشد یافته‌است. بچه‌های ۶ تا ۱۰ ماهه، قادر هستند در زیر آب به مدت ۵ دقیقه شنا کنند و نفس خود را نگاهدارند.

همیشه این سوال از طرف والدینی که علاقه مند هستند فرزندشان شنا یاد بگیردعنوان می‌شود، که چه موقع باید آموزش شنا را شروع کرد. زمان مناسب برای آموزش شنا، سن ۷ یا ۸ سالگی می‌باشد. علمای تربیت بدنی و متخصصین آموزش شنا، شش سالگی را برای آموزش انتخاب کرده‌اند. وضع مطلوب اینست که از سنین پایین بچه آموزش را شروع نماید ولی در سنین پایین شنا را به صورت فنی یاد نمی‌گیرد. زیرا قدرت درک بعضی از حرکات را ندارد و هماهنگی لازم جهت یک مهارت به سختی (هماهنگی دست و پای کرال سینه) انجام می‌پذیرد. شنا برای کودکان زیر سه سال فقط به صورت به اصطلاح شنای سگی است که کودک سر را بیرون از آب نگه داشته و شنا می‌کند.

خطرات شنا 

شنا یک ورزش سالم است و در مقایسه با ورزش‌های دیگر خطرات کمتری در پی دارد. با این وجود تعداد کمی خطرات وجود دارد که در زیر می‌آید:

غرق شدن و استنشاق آب به دلیل: 

شرایط ناسازگار آب که باعث آبپوشیدگی یا آب گرفتگی شناگر می‌شود یا استنشاق آب را در پی دارد

این که دیگران برای بازی یا عمداً سرمان را به زیر آب فشار دهند 

خستگی مفرط یا بی هوشی 

ناتوانی از طریق بیهوشی حاصل از شنا در آب‌های کم عمق (یا بیهوشی غواص که نفس را زیر اب حبس کرده)، حمله قلبی، نارسایی سینوس‌های شریانی یا شنای بیش از حد  

اثرات مضر زیر آب ماندن:

غرق شدن ناشی از استنشاق آب شور که حباب‌هایی در ریه‌ها ایجاد می‌کند که تنفس را مشکل می‌کند 

علایم بیماری و سندرم ناشی از استنشاق آب شور 

شوک دمایی ناشی از پریدن در آب (خیلی سرد یا خیلی گرم) باعث ایست قلبی می‌شود 

برآمدگی استخوانی در کانال گوش که نتیجه فرو رفتن طولانی مدت آب در کانال گوش است و موسوم به گوش شناگران است 

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی: 

کلر گند زدا pH آب را افزایش می‌دهد. مقدار زیاد pH ممکن است باعث سوزش چشم یا پوست شود

استنشاق کلرٍ؛ استنشاق طولانی مدت مقادیر کم کلر موجود درسطح آب ممکن است اثرات مخربی بر ریه‌ها بگذارد به خصوص برای کسانی که آسم دارند. این مشکل ممکن است با استفاده از استخر‌هایی که سیستم تهویه بهتری دارند حل شود. با یک استخر روباز با نتیجه بهتری مواجه می‌شویم. 

قرار گرفتن طولانی مدت در برابر کلر اثرات مخرب آرایشی دربر دارد. مثلا رنگ مو را تغییر می‌دهد. کلر ساختار مو را خراب می‌کند و آن را مجعد و پیچیده می‌کند. کلر می‌تواند مس را در خود حل کند که این خاصیت باعث می‌شود رنگ مو تغییر کند. مراقبت خوب از استخر می‌تواند مقدار مس موجود در آب را کاهش دهد. تر کردن مو با استفاده از مایعات لغزنده مخصوص قبل از ورود به استخر می‌تواند جذب مس را کاهش دهد. 

کلر حتی بعد از چند بار شستن معمولاً به صورت بی آب روی پوست باقی می‌ماند. این کلر وقتی دوباره در یک ترکیب آبدار (آبپوشیده) برگردد بدبو می‌شود (وقتی بزاق روی آن ریخته شود یا در طی دوش گرفتن و غیره)

عفونت: 

آب بسته به نوع آن محل ایده آلی برای باکتری‌ها، انگل‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها است. 

عفونت پوست حاصل از شنا یا حمام باعث بیماری ترک خوردن بین انگشتان پا می‌شود. آسان‌ترین روش برای رفع این مشکل تمیز کردن بین انگشتان پاست.

انگل‌های میکروسکپی مثل کریپتوسپوریدیوم می‌توانند در برابر کلر مقاومت کنند و اگر شناگر آن را ببلعد دچار بیماری‌های اسهالی می‌شود.

بیماری‌های گوش، التهاب گوش میانی، التهاب گوش خارجی 

وقتی تعادل میزان کلر موجود در آب به هم بخورد ممکن است بیماری‌های جدی همچون برونشیت مزمن و آسم به وجود آید. 

فعالیت‌های خود شناگران:

صدمات ناشی از فعالیت زیاد؛ به عنوان مثال شنای پروانه مسابقه‌ای (پروانه سرعت، و نه استقامت) ممکن است باعث مقداری کمر درد شود شامل شکستن استخوان‌های ستون فقرات در موارد نادر و درد شانه‌ها پس از سالهای متمادی تمرین، شنای قورباغه ممکن است باعث درد مچ پا و درد مفاصل ران شود، شنای آزاد و کرال پشت ممکن است باعث ورم زانو شود. 

نفس نفس زدن بیش از حد برای نگه داشتن نفس در زیر آب باعث می‌شود که دی اکسید کربن در خون کم شود و در نتیجه کم شدن متوالی هوشیاری بموجب بیهوشی می‌شود. 

شرایط نامساعد جوی و وضع نابسامان آب: 

جریان‌ها از جمله موج و رودها می‌تواند خستگی مفرط را به دنبال داشته باشد و شناگران را به دور از ناحیه سالم هدایت کند یا آنها را به زیر آب بکشد. 

باد، موج را زیاد می‌کند و می‌تواند باعث از دست رفتن کنترل شناگر شود. 

کم شدن حرارت بدن در اثر شنا در آب‌های سرد می‌تواند به سرعت باعث خستگی مفرط یا بیهوشی شود. 

شدت آفتاب سوختگی می‌تواند با انعکاس نور به وسیله سطح آب و نپوشیدن لباس مناسب شنا بیشتر شود. ماندن زیاد در آفتاب می‌تواند یکی از علت‌های سرطان پوست باشد. 

اشیاء موجود در آب: 

پروانه کشتی علت بزرگی برای صدمات است چه در وقت شنا در زیر قایق و نزدیک آن و چه هنگام بالا آمدن از قایق 

برخورد به شناگران دیگر یا به دیوار استخر یا سنگ یا قایق 

شیرجه زدن در آب‌هایی که اشیایی با عمق کم در آن هستند مخصوصاً در آب گل آلود (چون عمق آب را نمی‌بینیم) 

پای نهادن روی چیزهای شکسته همچون شیشه خرده 

انواع شنا

شنای قورباغه 

شنای قورباغه گونه‌ای از ورزش شنا است. شنای قورباغه قدیمی‌ترین و رایج‌ترین گونه شنا است. دلیل این امر این است که در این نوع از شنا، شناگر قادر به تنفس راحت در حین شنا نیز هست. در استخرها گونه‌هایی از شنا که در آغاز به شناگران آموخته می‌شود معمولاً اول شنای کرال سینه و شنای قورباغه‌است.
شنای قورباغه یکی ازچهارنوع شنای اصلی است که مسابقات آن رسما برگزار می‌شود و در عین حال این شنا علاقه مندان بسیاری دارد، زیرا احتیاج کمتری به صرف انرژی نسبت به شنای کرال سینه دارد. یادگیریش آسان است. این شنا برای مسافت‌های طولانی مناسب است، علاوه بر این، شنای قورباغه هم جهت شنا کردن در دریا وهم در موقع نجات غریق مفید است. کندترین نوع شنا بین چهارنوع شنای اصلی است.
این شنا در واقع به این شکل انجام می‌شود که بدن درحالتی افقی برروی آب قرار گرفته؛ هر دو دست، آب را از جلو گرفته و توسط کف و ساعد به طرف عقب و زیر شکم می‌کشند و از همان زیر آب، به جلو آمده کشیده می‌شوند و مجددا عمل کشش آب توسط دستها انجام می‌گردد. پاها نیز توسط فشار و ضربه‌ای که به آب وارد می‌آورند آب را به عقب می‌رانند. بدین روش که هر ضربه توسط کف پا زده می‌شود و برای اینکار مفصل ضربه و فشار لازم به آب وارد می‌شود. این نوع شنا را بعضی از مربیان قورباغه تجارتی نام گذاشته‌اند.

 


فنون و مهارت‌ها

عملکرد پاها

بدن به حالت شناور روی آب قرار می‌گیرد. ساق پا ابتدا به سمت باسن خم می‌شود. در ناحیه تهیگاه خمیدگی ملایمی نیز ایجاد می‌شود. زانوها به اندازه ۱۵ سانتی متر در هنگام خم شدن زانو‌ها از یکدیگر فاصله می‌گیرند، اندک زمانی قبل ازآنکه پاشنهٔ پاها به باسن برسند، پنجه پاها به طرف نازک نی و زانو کشیده می‌شوند و پاشنهٔ پاها به داخل نزدیک می‌شوند . اکنون ساق پا همزمان از طرفین حرکت کرده و دایره‌ای را در جهت عقب ترسیم می‌کند و کف پاها نیز با فشار خود آب را به عقب می‌رانند.
به محض اینکه مرحله فشار تمام شد، پاها به طور کشیده و مستقیم در مجاورت یکدیگر در داخل آب قرارمی گیرند. ضربه‌های پای شنای قورباغه باید توسط تخته شنا به منظور به دست آوردن تکنیک و مکانیک صحیح حرکت آن انجام شود. به وسیلهٔ تخته شنا، شناگر و مربی بهتر متوجه می‌شوند که ضربه‌های وارده و یا حرکت‌های انجام شده توسط پاها به چه میزان تاثیر داشته و چقدر باعث جلو رفتن شناگر می‌شود و در عین حال حالت و شرایط پاها کاملا مشخص می‌شود. اما باید توجه داشت که در هنگام استفاده از تخته شنا و پا زدن با آن، دست‌ها کشیده شود و تخته را به جلو متمایل سازد و درعین حال شانه‌ها را کاملا به پائین و داخل آب فرو ببرد.
باید توجه داشته باشید که پاشنه‌های پا از سطح آب خارج نگردد و اگر چنین موردی را در موقع آوردن پا به جلو مشاهده کردید، باید زانوها را کمی بیشتر به زیر لگن خاصره و باسن برده و به شکم نزدیک سازید. این عمل باعث می‌شود که پاشنه پاها به پائین برود، یعنی جائی که باید باشد. و وقتی پاشنه‌های پا در زیر سطح آب باشد نشان می‌دهد که نیروی وارده توسط کف پا کاملا اثر می‌نماید. در شنای قورباغه حرکت‌های پا بسیار مهم است. زیرا ۵۰ در صد پیشروی بدن در آب مرهون ضربه‌های پا به خصوص از ناحیه کف پا می‌باشد.
درعین حال باید در نظر داشت که در بین شناگران قورباغه رو، بعضی‌ها حرکت دستشان قوی است و باعث پیش روی بیشترشان می‌شود و بعضی دیگر حرکت پاهایشان. ضربه پاها باید حتی المقدور با کف پا باشد و بدین علت است که لازم است مچ پاها به طور کامل دارای انعطاف پذیری باشند. برای اینکه مشخص شود که مفصل مچ پای شناگر به اندازه کافی دارای جنبش پذیری است یا نه، آزمایش ساده‌ای وجود دارد. بدین طریق که شناگر مستقیم می‌ایستد، در حالیکه پاهایش نزدیک به هم است و دست‌هایش را پشت سر نگه داشته سعی می‌کند در همان حالت بنشیند و باسن او به پاهایش بچسبد. اگر نتواند چنین کند و پاشنه‌ها از زمین جدا شود یا به عقب بیفتد، نشانه این است که مفصل مچ به انداره کافی جنبش پذیر نیست. البته در بعضی‌ها به علت سفت بودن تا ندون آشیل و یا کشیده نبودن عضلات ساق قادر نیستند این آزمایش را به خوبی انجام دهند. جهت جنبش پذیری مفاصل، شناگر باید در خشکی خوب تمرین کند.

تمرینات آموزشی برای بهبود عملکرد پا 

کارآموز شناگر روی لبه استخر به قراری که هر دو دست به عقب تکیه داده شده می‌نشیند. در این حالت ساق هر دو پا آویزان در داخل آب قرار می‌گیرند. زانوها به اندازه عرض شانه‌ها از یکدیگر فاصله دارند و درحالی که پنجه هردو پا به طرف ساق پاها و خارج متمایل می‌باشند، کارآموز شنا گر با هردو پای خود دایره‌ای را درآب ترسیم می‌نماید. در هنگام اجرای این حرکت، آب توسط کف پای کارآموز فشرده می‌شود. در انتهای حرکت، پنجهٔ پاها، مجددا کشیده شده و هر دو پا مستقیم در مجاورت یکدیگر قرارمی گیرند تا حرکت بعدی را شروع نمایند. 
با گرفتن موج گیر روی سطح صورت را بین دو دست بر روی سطح آب قرار می‌دهیم. در این حالت مبادرت به انجام پای قورباغه می‌نماییم. زانوها نباید به هنگام زدن ضربه از یکدیگر فاصله داشته باشند. کارآموز باید حالت جمع، باز بسته را فراموش نکند. حتماً مربی بایستی این حرکت را قبل از اینکه کارآموز انجام دهد، خود به او نشان دهد. 

تمرین ترکیبی: 

برای اینکه حرکت پا بهتر و موثرتر آموزش داده شود، کار آموز روی آب به شکم دراز می‌کشد. برای تعادل بهتر، کار آموز با یک دست موج گیر و با دست دیگر کمی پایین تر ازموج گیر را می‌گیرد. نفر دوم با گرفتن کف پای نفری که دراز کشیده، عمل مقاومت آب را درمقابل فشار کف و ساق پا به عقب انجام می‌دهد. 
با گرفتن تخته شنا توسط دو دست، مسافت‌های کوتاه بدون تنفس همراه با پای قورباغه طی شود. 
انجام تمرین قبلی بدون استفاده از تخته شنا. دست‌ها کاملا کشیده و صورت در بین دست‌ها قرار می‌گیرد. 
کارآموز شناگر در حالی که بر روی شکم در سطح آب دراز کشیده‌است مبادرت به انجام پای قورباغه می‌نماید. ضمنا درهمین حالت نفر دوم دست‌های نفر اول را گرفته و آهسته به عقب گام بر می‌دارد. 

عملکرد دست 

دست‌ها با فاصله‌ای درحدود ۲۰-۱۵ سانتی متر در زیر آب با آرنج‌های کشیده، آب را به طرفین و انتهای بدن می‌کشند. ضمناً کف دست‌ها به طور مورّب به طرف خارج از بدن قرارخواهند داشت.
هنگامی که دست‌ها از طرفین درحدود ۴۰-۳۰ سانتی متر از یکدیگر جدا شدند، مفصل آرنج شروع به خم شدن می‌نماید. با خم شدن مفصل آرنج‌ها بازوها و دست‌ها می‌توانند حول محور طولی خود به حرکت درآیند.
توجه داشته باشید که جهت آرنج‌ها به طرف بالا بوده و در تمام مرحلهٔ حرکت بالاتر از سایر قسمت‌های زیر مفصل آرنج خواهد بود. هنگام کشش، آرنج‌ها نباید به هیچ وجه از ارتفاع شانه بالاتر باشند، ولی باید نسبت به ساعد و کف دست‌ها در سطح بالاتری قرار داشته باشند تا به این طریق شناگر بتواند عمل کشش وفشار را بهتر انجام دهد.
درطول دامنه کشش هنگامی که مچ و کف دست‌ها کمی مانده در امتداد و زیر شانه قرار بگیرند، مرحله‌ای است که به اندازه کافی از یکدیگر فاصله گرفته و دراین زمان فشارآغاز می‌گردد. مرحله فشار هنگامی شروع می‌شود که کف دست‌ها به طرف داخل حرکت می‌کنند و آرنج‌ها نیز به طرف بالاتنه آورده می‌شود.
پس از اتمام مرحله فشار مچ و دست‌ها از زیر خط میان بدن باید به جلو هدایت شوند. کف دست‌ها نیز باید نزدیک به یکدیگر قرار داشته باشند.
پس از اینکه دست‌ها کاملاً به جلو هدایت شدند، برای مدتی بسیار کوتاه درهمان حالت، بی حرکت خواهند ماند. این بی حرکتی برای سرخوردن و کشش بدن به جلو صورت می‌گیرد و بعد از آن کشش و حرکت مجدد دست‌ها آغاز می‌شود.

هماهنگی حرکات دست و پا

اکنون به شرح هماهنگی حرکت دست و پای قورباغه بدون عمل تنفس می‌پردازیم . پس از سرخوردن در آب حرکت دستها شروع می‌شود. دستها قبل از شروع حرکت به طور کامل کشیده هستند. سر بین دو دست قرار خواهد داشت. در مرحله‌ای که کشش دست‌ها به اتمام رسیده و مرحله فشار شروع می‌شود، حرکت پا آغاز می‌شود. در زمانی که هدایت دست‌ها به طرف جلو رو به اتمام است، فشار پا به آب آغاز می‌گردد. لحظه‌ای قبل از شروع مجدد حرکت دست‌ها و پاها مرحله‌ای است که بدن به طرف جلو پیش روی می‌کند و در این زمان کوتاه است که هم حرکت دست و هم حرکت پا متوقف خواهند بود. توجه داشته باشید که آموزش این بی حرکتیِ کوتاه از نکات اساسی در آموزش شنای قورباغه می‌باشد.

شنای پروانه

شنای پروانه یکی از زیباترین و مشکل‌ترین انواع شنا است که در اکثر مسابقات معتبر جزو پر بیننده‌ترین انواع شناست. در حالی که دیگر انواع شنا توسط مبتدیان به راحتی انجام می‌شود، پروانه نیاز به تکنیک مناسب دارد تا صورت گیرد. بسیاری از نوآموزان پروانه را سخت‌ترین نوع شنا می‌دانند. در این نوع شنا حرکت پاها مانند حرکت دلفین در آب است و از کمر آغاز می‌شود دستها نیز بطور هم‌زمان و از طرفین به سمت جلو پرتاب می‌شود و و هم‌زمان با این عمل سر از آب بیرون امده و هواگیری انجام می‌شود.




مراحل استارت
در زمان استارت کرال پشت شناگر، پشت به مسیر شنا در داخل آب می‌ایستد . در این هنگام قسمتی از بالا تنهٔ او از آب خارج خواهد بود سپس شناگر با دو دست میله‌ای را که در زیر سکوی استارت به این منظور بسته شده‌است می‌گیرد ( برای تمرین استارت کرال پشت می‌توان از موج گیر استفاده کرد ) در این هنگام شناگر هر دو پای خود را به طرف بالاتنه کشیده و کف هر دو پا را در حدود ۳۰ سانتی متر زیر سطح آب به دیوار استخر تکیه می‌دهد.

در این حالت حتی می‌تواند پاها تقریبا در کنار یکدیگر طوری قرار گرفته شود که هر یک از آنها از دیگری بالاتر است و شناگر بایستی مراقب باشد که در موقع استارت پاها لیز نخورد، زیرا بیشترین نیروی پرتاب بدن به فاصلهٔ دورتر توسط فشار وارده توسط پاها به دیوارهٔ استخر صورت می‌گیرد .

به محض شنیدن فرمان استارت شناگر سر را به طرف بالاو عقب پرتاب می‌نماید . توجه داشته باشید که بدن در هنگام استارت دارای قوس کمی خواهد بود.

در ضمن سر در مرحله اوج بدن در خارج از آب به عقب کشیده شده ودر زمان یکه به داخل آب هدایت می‌شود به طرف سینه کشیده می‌شود تااز به عمق کشیدن بیشتر از حد بدن در آب جلوگیری نماید. در این حالت دست‌ها فشاری مخالف به دستگیره آورده و به پایین و داخل نیرو وارد می‌سازند در این حالت عمل دم انجام می‌گیرد. این کار بایستی با انقباض عضلات شکم انجام شود. در مرحله بعد پاهای شناگر از دیواره جدا شده و در حالی که آخرین فشار وارده توسط باز شدن مفصل مچ پا به دیواره می‌آید دست‌ها به طرف سر در حرکت است .

درهمان حال که دست‌ها به طرف بالای سر می‌رود بدن شناگر در حال سقوط در آب می‌باشد شناگر در این حالت در فکر سرخوردن پس از غوطه ور شدن در آب است .

چنانچه شناگر پس از استارت بیش از اندازهٔ مطلوب در آب فرو رود ابتدا با زدن چند پای کرال پشت سعی می‌کند بدن را به سطح آب بکشد تا شرایط مناسب بدن نسبت به آب ایجاد شود و سپس شروع به زدن دست و پای کرال پشت می‌نماید.

وضعیت بدن

وضعیت بدن شناگر در این شنا همانند قرار گرفتن یک قایق سرعتی روی سطح آب است .

وضعیت سر 

سر شناگر باید همانند زمانی که روی بالش قرار گرفته، ثابت (بدون حرکت) و متمایل به بالانگه داشته شود. -مسیر دید شناگر در هنگام شنا باید همانند زمانی باشد که او در رختخواب دراز کشیده و می‌خواهد به اطراف نگاه کند . صورت‌شناگرباید عاری ازآب باشد واین بدان معنی‌است‌که آبی روی صورت شناگرنباشد. لاله‌های گوش شناگر باید سطح آب را لمس نمایند.

حرکت پا

حرکت پا در شنای کرال پشت، شبیه حرکت پا درشنای کرال سینه‌است. لازمه اجرای صحیح شنای کرال پشت همانا حرکت قوی، پیوسته و مداوم پا است. پاها در ابتدا و هنگام حرکت به سمت پایین، صاف و محکم نگه داشته شده و سپس با خمیدگی مختصر زانوها که اجازه می‌دهد تا پا در مسیر قوسی شکل بزرگتری به حرکت درآید، به پایان می‌رسند. هنگام انجام پای کرال پشت، بدن باید به حالت کشیده در آب قرار گیرد تاحرکت پای کرال پشت موثر انجام گیرد.و در ضمن باسن نباید بیش از اندازه در آب فرو رود، بلکه باید در سطح آب قرار گیرد، حرکت پا در کرال پشت بیشتر همان نگهداری افقی بدن بر روی آب را به عهده دارد.

حرکات پا در کرال پشت نیز از سه مفصل مچ پا، زانو، و ران زده می‌شود و از نقطه نظرحرکتی و مکانیکی مشابه حرکت پا در کرال سینه می‌باشد.

تمرین پای کرال پشت خارج از آب

دراینجا مانند انواع دیگر شنا بهتر است قبل از شروع کرال پشت، ابتدا به تمرین بدنی خارج از آب بپردازید وآمادگی لازم را برای اجرای کرال پشت در خود به وجود آورید. برای این کار کنار استخر به پشت دراز بکشید، به طوری که باسن شما در لبهٔ آن قرار گیرد . ساعدها را روی میز قرار داده وسرتان را کمی بالا بگیرید. ساق‌ها و ران‌ها را کشیده نگه داشته، و زانوها را کمی خم کنید وبه طور مرتب ساق‌ها را در خلاف جهت هم، به بالا و پایین حرکت دهید. به طوری که حداکثر فاصله‌ای که پاهای شما با هم ایجاد می‌کنند، بین ۳۰ تا۴۰ سانتی متر باشد، و این حرکت را تا آنجا که خسته نشده‌اید انجام دهید.

از نکات مهمی که در هنگام پا زدن باید بدان توجه داشت، این است که حرکت پا باید طوری به آب ضربه بزند که در موقع بالا آمدن، سطح آب را لمس نماید، ولی از آب خارج نگردد. یعنی حالتی مانند جوشش آب بوجود بیاورد. اگر پاها در خارج ازآب دیده شود نشانگر این است که پاها بیش از حد بالا آمده‌است. سر هم نبایستی زیاد پایین باشد. اگر آب و حباب‌های ناشی ازپا زدن جوششی نداشته باشد، بیانگر این است که پاها در سطح پائینی از حد لازم در حال حرکت است. فاصله بین دو پنجه پا زدن حداکثر نباید از۴۵ سانتی متر تجاوز نماید، نکته مهم اینکه سر زانوها نباید از آب خارج گردد.

کرال سینه

کرال سینه یکی از انواع شنا می‌باشد که حرکاتی کاملاً تعریف شده و مشخص دارد. شانه‌ها باید با آب در یک خط قرار بگیرند، و حرکات دست‌ها و پاها باید با هم انجام شود. دست‌ها از سینه دور شده و به دور بدن می‌گردد و بعد دوباره به جای اولیه باز می‌گردد (پاها مستقیم اند و بالا و پایین می‌روند). اگر با این حرکت یک ساعت شنا کنید، حدود ۷۵۰ کالری خواهید سوزاند.

کلمه کرال از فعل انگلیسی Crawl مشتق شده که به معنی خزیدن است . زیرا انسان به وسیلهٔ این شنا در آب می‌خزد و پیش می‌رود.

کرال سینه سریعترین روش شنا است و تقریبا همه شناگران در مسابقات شنای آزاد از آن استفاده می کنند.



نفس گیری

یکی از قسمت‌های مهم شنای کرال سینه، هواگیری است و این مرحله همان تخلیهٔ هوای ذخیره شدهٔ شش‌ها در آب است. خالی کردن هوا در آب می‌تواند هم از طریق بینی و هم از راه دهان باشد. مهم نیست که کارآموز از کدام سمت یا جهت (راست یا چپ) نفس گیری کند، بلکه مهم این است که عمل هواگیری یک طرفه صورت گیرد عمل دم خیلی سریع انجام می‌شود و اگر عمل بازدم کمی طولانی تر باشد اشکالی نخواهد داشت.

سر به اندازه‌ای می‌چرخد تا دیگر آبی پیرامون دهان نباشد و شناگر از خلا طبیعی ایجاد شده توسط موج کمانی شکل سود جسته و پایینتر از سطح معمولی‌آب نفس‌گیری می‌کند.

تمریناتی که برای هواگیری در کرال سینه پیشنهاد می‌شود:

در مر احل اولین تمرین کافیست کارآموز شناگر در قسمت کم عمق استخر در حالی که از ناحیه کمر خم شده‌است، سر را داخل آب قرار داده و هوای داخل ریه‌ها را خالی کند. نکته مهم این تمرین در این ست که زمانی که می‌خواهد سر را برای گرفتن هوا از آب خارج کند باید این کار را توسط گردن انجام دهد و موقع هواگیری نصف صورت داخل آب ونصف دیگر در بیرون آب باشد سعی کنید شانه را بالا نیاورید و از آب خارج نسازید. این عمل در ابتدا مشکل است، ولی به مرور زمان به طور خودکار با موفقیت انجام می‌شود. 

روش دیگر تمرین بدین شکل است که کارآموز شناگر در قسمت کم عمق استخر با دستهایش که به اندازهٔ عرض شانه باز است، لبهٔ استخر را می‌گیرد وبدن را در موقعیت شناور رو به کف استخر قرار می‌دهد . برای شناور شدن بهتر بدن، تخته شنا یا چوب پنبه‌ای را در میان دو ران قرارمی‌دهد و کاملاٌ شناور می‌شود. در این لحظه سر را به یک سمت می‌چرخاند و عمل دم را انجام می‌دهد این عمل خیلی سریع انجام می‌گیرد. شناگر در آخرین لحظهٔ تمام شدن هوای داخل ششهایش سر را از آب خارج می‌سازد (در حالی که هنوز در حال دمیدن هوا است) و یکباره هوا را می‌بلعد. این عمل را چندین بار تکرار کنید. 

شنای سگی

شنای سگی یا شنای پا سگی یک نوع شنای ساده‌است که شناگر در آن دست و پای خود را به طور متناوب حرکت می‌دهد و سر را بیرون از آب نگه می‌دارد. این حرکات او نحوه شنای سگ را به خاطر می‌آورد. این شنا معمولاً اولین شنایی است که وقتی کودکان در حال یادگیری شنا هستند از آن استفاده می‌کنند.

این اولین نوع شنا
دو شنبه 2 ارديبهشت 1392برچسب:, :: 22:47 :: نويسنده : مهدی فرخانی

 در ورزش هندبال بازیکنان برای کسب امتیاز باید توپ را درون دروازه حریف جای دهند، در این ورزش از دست برای پاس دادن و شوت کردن استفاده می‌شود. در هندبال تیمی برنده‌است که تعداد گل بیشتری بزند. این بازی در سال ۱۹۲۰ میلادی ابداع گردید، مدت استاندارد بازی هندبال دو نیمه ۳۰ دقیقه‌ای است.


هندبال داخل سالن، هندبال روی چمن، هندبال ساحلی (شنبال)، هندبال چکی، هندبال آمریکایی و هندبال گیلیک، اقسام مختلف هندبال هستند. به هندبالی که به صورت امروزی و در داخل سالن انجام می‌شود، هندبال تیمی، هندبال المپیکی و هندبال اروپایی نیز می‌گویند. هندبال روی چمن و هندبال چکی از انواع خارج سالنی هستند که در گذشته بیشتر مرسوم بوده‌اند. نوع دیگر هندبال که در ساحل‌ها برگزار می‌گردد، هندبال ساحلی یا شنبال (به انگلیسی: sandball) است. شکل و روش هندبال آمریکایی و هندبال گیلیک کاملا" با هندبال مرسوم و آنچه که در المپیک برگزار می‌گردد، متفاوت است. ورزش هندبال یک ورزش سریع است که دارای برخوردهای بدنی فراوان است.



دوره‌های زمانی بازی هندبال

در بازی استاندارد برای افراد بالای ۱۶ سال، در دو نیمه ۳۰ دقیقه‌ای و یک زمان استراحت ۱۰ دقیقه‌ای میان این دو نیمه برگزار می‌شود. برای افراد ۱۲ تا ۱۶ سال، در دو نیمه ۲۵ دقیقه‌ای و یک زمان استراحت ۱۰ دقیقه‌ای میان این دو نیمه برگزار می‌شود. برای افراد ۸ تا ۱۲ سال، در دو نیمه ۲۰ دقیقه‌ای و یک زمان استراحت ۱۰ دقیقه‌ای میان این دو نیمه برگزار می‌شود. و تیمی برنده‌است که بیشترین گل را به تیم حریف بزند.



انواع خطا ها 

در این بازی کارت زرد وجود دارد که کارت زرد دوم به معنای اخراج است البته اخراج در هندبال 2 دقیقه‌است وبعد از این مدت بازیکن دو باره به زمین بازمی‌گردد. هر 3 اخراج 2 دقیه اخراج کامل از بازی را به همراه دارد که داور آن را با کارت قرمز نشان می‌دهد.

اندازه توپ هندبال

سایز III: در بازی مردان، بزرگتر از ۱۶ سال: محیط توپ هندبال ۵۸ تا ۶۰ سانتیمتر و وزن آن ۴۲۵ تا ۴۷۵ گرم است. 

سایز II: در بازی زنان، پسران نوجوان بین ۱۲ تا ۱۶ سال و دختران بزرگتر از ۱۴ سال: محیط توپ هندبال ۵۴ تا ۵۶ سانتیمتر و وزن آن ۳۲۵ تا ۳۷۵ گرم است. 

سایز I: خردسالان بزرگتر از ۸ سال: محیط توپ ۲۹۰ تا ۳۳۰ و وزن توپ ۵۰ تا ۵۲ گرم است. 

زمین بازی هندبال داخل سالن

زمین بازی یک مستطیل در اندازه ۴۰ متر در ۳۰ متر است. منطقه ایمنی پیرامون زمین دست کم ۱ متر از خط‌های طولی زمین فاصله دارد و در قسمت خط گل نیز ۲ متر دورتر از خط گل می‌باشد. پهنای خط کشی زمین بازی، در هندبال ۵ سانتیمتر می‌باشد اما خط کشی میان دو تیر یک دروازه ۸ سانتیمتر پهنا دارد.



هندبال هاي ديگر:

هندبال ساحلی

هندبال ساحلی یکی از فرمهای هندبال است که در ساحل برگزار می‌گردد در این بازی که در دو یا سه ست برگزار می‌گردد بازیکنان باید توپ را با دست وارد دروازه حریف کنند. بیشتر قوانین این بازی همانند هندبال است. در این بازی گل بازیکن ۱ امتیاز و گل دروازه بان ۲ امتیاز دارد.



هندبال روی چمن

هندبال در چمن (به انگلیسی: Field handball) یک فرم از هندبال است. در این بازی که قوانین آن شبیه به هندبال است طول زمین بین ۹۰ تا ۱۱۰ متر و عرض زمین بین ۵۵ تا ۶۵ متر است.شعاع دایره محوطه جریمه ۱۳ تا ۱۴ متر است. در هر تیم ۱۱ بازیکن و ۲ بازیکن ذخیره وجود دارد و هر نیمه ۳۰ دقیقه‌است. این بازی کم کم رو به فراموشی است آخرین جام جهانی که برای این رشته برگزار شد سال ۱۹۶۶ بود.



تاريخچه هندبال در جهان 

طبيعي است که انسان مهارتهاي دست را بيشتر از مهارتهاي پا به نمايش مي گذارد . 

گروهي هندبال را مثل ورزشهايي چون بوکس- کشتي و دو از رشته ها ي سنتي المپيک مي دانند. «هومر» شاعر و مورخ يوناني در اثر خود«اوديسه» از ورزش هندبال بنام «اورانيا » يادکرده است . درمقبره اي مربوط به سال 600 ق. م در شهرک تاريخي «ديپلون» نزديک به آتن جملاتي درمورد توپ بازي با دست به چشم مي خورد. در کاوش هاي باستانشناسي در تمدن هاي اوليه که در کرانه هاي رود نيل انجام گرفته نشان مي دهد بازيهاي توپي منحصراً با دست انجام مي شده . 

در قرن سيزدهم ميلادي اين بازي بنام « کچ بال » شهرت داشته و مسابقات آن بين شواليه ها متداول بوده است اما به نظر مي رسد که اين بازيها که با توپ و توسط دست انجام مي شده با هندبال کنوني متفاوت بوده. 

بطور کلي درتوسعه و تعميم هندبال بشکل کنوني سه کشور آلمان- دانمارک- چکسلواکي نقش مهمي داشته اند. درکشور دانمارک آقاي «هولگرنيلسن» که يک معلم ورزش بود هندبال ابتکاري خود را به جامعه معرفي کرد بطوريکه توسعه اين ورزش درکشور دانمارک باعث شد در سال 1954 پنجاهمين سالگرد تشکيل فدراسيون خود را جشن بگيرند. اين ورزش بصورت بگيرند. اين و رزش بصورت 7 نفره بازي مي شد ولي طبق اطلاعات موجود اين بازي شبيه هندبال کنوني نبوده است. نفره بازي مي شد ولي طبق اطلاعات موجود اين بازي شبيه هندبال کنوني نبوده است. 

در کشور آلمان يک معلم ورزش زن بنام «ماکس هايزر» در شهر برلين تيم هندبال دختران را تشکيل داد. دو سال بعد آقاي « دکتر کارل شلنز» هندبال ديگري را ابداع کرد و مقررات ويژه اي براي آن نوشت . او که در دانشسراي عالي تربيت بدني برلين تدريس مي کرد هندبال ابداعي خود را به دانشجويان آموزش مي داد . دانشجويان وي پس از فراغت از تحصيل وسيله گستر ش اين رشته را در آلمان و در برخي از کشورهاي اروپائي فراهم آوردند . اين بازي در زمين فوتبال انجام مي شد و به همين روال برخي از مقررات فوتبال بر روي اين بازي اثر گذاشته است . اولين مسابقه بين المللي هندبال در شهر «هال-سال» بين تيمهاي اتريش و آلمان برگزار شد که اتريش 3 بر صفر برنده شد. 

درکشور چکسلواکي يک بازي محلي بنام «هازنا » متداول بود که شبيه هندبال 11 نفره در آلمان بود. 

فدراسيون بين المللي هندبال در ماه اوت سال 1928 با حضور 11 کشور ( آمريکا – کانادا –دانمارک- فنلاند- فرانسه- يونان- ايرلند- اتريش – سوئد –چکسلواکي – آلمان) در آمستردام تشکيل گرديد. سرانجام اولين بازيهاي بزرگ و رسمي هندبال د رسال 1936 المپيک برلين در رشته هندبال 11 نفره مردان انجام شد که تيمها ي آلمان- اتريش و سوئيس اول تا سوم شدند. در سال 1946 به دعوت برخي از کشورهاي اروپائي فدراسيون بين المللي هندبال IHF) ) تأسيس شد. 

در همان زماني که هندبال در زمين روباز انجام مي شد. در اروپاي شمالي به علت سردي هوا و نامساعد بودن شرايط جوي در بيشتر فصول سال اين ورزش را بداخل سالن کشانده در اين زمينه دانمارکي ها و سوئدي ها موفق تر از ديگران بودند زيرا نبود ( باد و باران- سردي و گرمي – تابش تند آفتاب – رطوبت و لغزندگي توپ ) در فضاي محدود سالن باعث کم شدن تعداد بازيکنان در زمين شد و امکان هر تحول و تغييري را در تکنيکها و تاکتيکهاي هندبال بوجود آورد اين تغييرات و تحولات موجب پيدايش بازي جديدي بنام «هندبال سالني» شد. مدتها هندبال سالني و هندبال در فضاي باز دربيشتر کشورهاي اروپايي متداول بود تا اينکه هندبال سالني جزو بازيهاي المپيک بيستم 1972 (مونيخ ) قرار گرفت.

در اگوست سال 1993 نوزاد ديگر اين ورزش بنام «هندبال ساحلي» کارائي و ويژگيهاي بيشتر اين ورزش را حتي در کنار ساحل و درميان شن و ماسه نشان داد. 

هندبال که به مادر ورزش هاي توپي شهرت دارد به اشکال زير بازي مي شود: 

1. هندبال هفت نفره 

2. ميني هندبال 

3. هندبال نشسته 

4. هندبال با ويلچر 

5. هندبال ساحلي 

تاريخچه هندبال درايران 
هندبال سالني با تدريس آقاي دکتر علي محمد امير تاش در سال44 -1343در دانشسراي عالي بصورت کلاسيک آغاز شد. گويا در کنار اين فعاليت در ارتش هم گروهي هندبال 11 نفره را مي شناخته اند . که آن را بصورت تفريحي و براي آمادگي جسماني سربازان انجام مي داده اند . در اواخر سال 1347 و اوايل سال 1348 با تلاش و جديت دکتر علي محمد امير تاش تاسيس اين رشته در ورزش آموزشگاهها توسط شوراي عالي تربيت بدني آموزشگاهها در وزارت آموزش و پرورش به تصويب رسيد و آقاي جعفر گل بابائي رياست فدراسيون هندبال آموزشگاهها گرديد و آقاي دکتر امير تاش بعنوان مشاور فني اين فدراسيون برگزيده شد. 

در دهه دوم اسفند 47 دو کلاس فشرده مربيگري و داوري جهت مربيان استان تهران ودهه سوم اسفند 47 براي مربيان ساير استانها تشکيل شد و اولين مسابقات آن د ردهه اول تيرماه سال 1348 درتهران برگزار شد که تيمهاي ( تهران – اهواز- مشهد- اصفهان- شيراز-کرمان) بترتيب اول تا ششم شدند. اولين مدرس خارجي براي هندبال آقاي «ميشل پائوليني» فارغ التحصيل دانشسراي عالي تربيت بدني و ورزش فرانسه ومربي تيم قهرمان هندبال فرانسه و عضو کميته فني هندبال آن کشور بود که درمدت 2 ماه اقامت درايران دو کلاس در تهران و اصفهان برگزار کرد که اکثر معلمين ورزش آن زمان در اين کلاسها شرکت کردند و با ورزش هندبال آشنا شدند. در مسابقات آموزشگاهي سال 1349 براي نخستين بار تيمهاي دختران دانش آموز شرکت کردند. اولين مسابقه خارجي تيم ايران ازتيم منتخب آموزشگاههاي تهران با تيم منتخب دانش آموزان کويت که نتيجه آن 14 بر 18 به نفع تيم کويت بود . 

فدراسيون هندبال درسال 1354 تأسيس گرديد و شخصي بنام مهندس هارون مهدوي بعنوان رئيس آن معرفي شد. از سال 1355 تا سا ل 1361 مسابقات قهرماني کشور بطور مرتب انجام گرفته درسالهاي 69-68-67 مسابقات برگزار نشد و مجدداً اين بازيها از سال 1370 دوباره از سر گرفته شد . مسابقات جوانان کشور در دسته مردان از سال 63 آغاز شد اما سالهاي 64 و 67 برگزار نشد. ازسال 67 اين مسابقات بصورت جشنواره فرهنگي ورزشي هندبال جوانان شهرها برگزار مي گردد. هندبال در آموزشگاهها از سال 48 تا کنون انجام گرفته البته بعضي از سالها در آن وقفه داشته است. 

- دومين مسابقات قهرماني کشور مردان 1355 درمشهد 

- اولين مسابقات قهرماني زنان 1370درتهران 

- اولين دوره مسابقات دانشجويان (پسر) 1367 در زاهدان 

- اولين دوره مسابقات هندبال ساحلي (مردان) 1380بندرعباس 

- بهترين نتيجه تيم ملي مسابقت آسيايي بانکوک (مردان) مقام چهارم 1998 

- بهترين نتيجه تيم باشگاهي مردان در مسابقات آسيايي مقام سوم تيم ذوب آهن 

- اولين حضور تيم هندبال دانش آموزان پسر ايران درمسابقات جهاني هندبال دانش آموزان درکشور يونان درسال 2002 در ارديبهشت ماه 1381 و با کسب مقام ششم 

تاثيرات هندبال

هندبال مي‌تواند روي سيستم‌هاي مختلف بدن تاثيرات مثبتي داشته باشد. 

آمادگي جسماني: هندبال باعث افزايش سرعت، قدرت، استقامت، چابكي و انعطاف‌پذيري در فرد ورزشكار مي‌شود. 

آمادگي رواني: خلا‌قيت و قدرت تصميم‌گيري در ورزشكاران اين رشته افزايش مي‌يابد. 

 افزايش سرعت عكس‌العمل: ورزشكاران اين رشته نسبت به افراد عادي با سرعت بيشتري به تحريكات محيطي پاسخ مي‌دهند. 

آمادگي فكري:افزايش قدرت تمركز، اعتماد به نفس و توجه در اين ورزشكاران بيشتر است.

شادابي: كسب مهارت و بازي در اين رشته باعث شادابي در بازكنان هندبال مي‌شود./م
دو شنبه 2 ارديبهشت 1392برچسب:, :: 22:46 :: نويسنده : مهدی فرخانی
"تکواندو"

تکواندو (زبان کره‌ای: خط هانگول: 태권도 خط هانجا :跆拳道) یک ورزش رزمی کره‌ای و یکی از ورزشهای المپیکی است. تکواندو ورزش ملی کره جنوبی و دارای بیشترین تعداد ورزشکار در میان ورزش‌های رزمی در سراسر دنیا است.

فنون تکواندو از ورزش‌های سنتی تاریخ کره استخراج و پس از جنگ جهانی دوم با کوشش استادان هنرهای رزمی کره جنوبی در قالب یک ورزش رزمی مدرن به دنیای هنرهای رزمی عرضه شده‌است.

اگرچه این ورزش تأثیراتی از کاراته پذیرفته و شباهت‌هایی نیز با برخی سبک‌های جنوبی کونگ فو در آن به چشم می‌خورد، اما استیل خاص این رشته دفاعی که متکی بر ضربات پا با حداکثر قدرت وسرعت است و بر حفظ فاصله فیزیکی با دشمن و طراحی فنون برای دور کردن مهاجم تاکید دارد، آن را از تمام سبک‌های رزمی موجود متمایز می‌کند.
 
 
دو تكواندو كار در حال مبارزه

نام

کلمه تکواندو از سه بخش تشکیل می‌شود:

태 «تِ» = ضربه زدن دفاع کردن و شکستن توسط پا 

권 «کوان»= ضربه زدن دفاع کردن و شکستن توسط دست 

도 «دو» = راه و روش 

تاریخچه

قدمت این رشته به گواهی دیوارنگاره‌ها و نقاشی‌های به جا مانده در مقبره‌های «کاگجوچونگ» و «مویونگ چانگ» در کره شمالی (منچوری غربی) به بیش از ۲۰ قرن پیش می‌رسد.- دریکی از این تصاویر مردی در حال اجرای یک فن دفاع با دست ترسیم شده که کاملاً مشابه ضربه اول گول ماگی (دفاع بالا) در تکواندو است. همین موجب شده تا تکواندو تاریخی کهن تر از سایر ورزشهای مرسوم در شرق آسیا مانند کاراته و کونگ فو داشته باشد.

شواهد قابل اعتمادی وجود دارد که شکل امروزین تکواندو از رشته‌های رزمی «سوباک» و «تکوان» که در دوران حکومت سلسله گوگوریو (۳۷ ق.م تا ۶۶۸ م) در شمال کره تمرین می‌شده، اقتباس شده‌است. در این دوران اهمیت زیادی به توانائیهای جنگی داده می‌شد و مسابقات منظمی برگزار می‌شد، شامل؛ رقص با شمشیر، تیراندازی، نبرد تن به تن، مبارزه‌ای که در آن دو نفر با شکستن یخ روی دریاچه وارد آب سرد شده و به مبارزه می‌پرداختند.

در دوران پادشاهی شیلا (۵۷ م تا ۹۳۵ م) که بر بخش‌های جنوبی شبه جزیره کره حکم می‌راند نیز توجه خاصی معطوف هنرهای رزمی بود. در این حکومت سازمانی نظامی، آموزشی، اجتماعی به نام «هوارانگ دو» وجود داشت، آموزش انواع هنرهای رزمی به ویژه سوباک نیز از جمله فعالیت‌های این سازمان بود.

اگرچه در این دوران هوارانگ دو فنون گلاویزی و ضربات دست فراوانی را وارد سوباک کرد، اما پس از آن میل چندانی به تمرین این نوع فنون در کره وجود نداشت و این رشته به شکل اولیه آن که بر مبنای ضربه زدن و جلوگیری از نزدیک شدن دشمن استوار بود، ادامه یافت. تکنیک‌های گلاویزی سوباک که «یوسول» نامیده می‌شد، بعدها با ورود به ژاپن پایه گذار ورزش «جودو» شد.

تمرین هنرهای رزمی در زمان امپراتوری قدرتمند «کوریو» (۹۳۵ تا ۱۳۹۲) نیز رواج زیادی داشت، در جشن‌های سالانه گوناگونی که در این سلسله برگزار می‌شد، علاوه بر ورزشهای رزمی به مسابقات کشتی و چوگان نیز بهای زیادی داده می‌شد.

روی کار آمدن سلسله یی (۱۳۹۲ تا۱۹۱۰) که مبتنی بر تفکرات ایدئالیستی، رواج بودیسم و زدودن افکار کنفوسیوس از این کشور بود، کاهش نقش نظامیان در حکومت را نیز در پی داشت. این وضعیت اگرچه از رونق هنرهای رزمی کاست، اما تکامل این فنون تا هنگام اشغال کره توسط ژاپن در ۱۹۱۰ ادامه داشت.

در دوران حکومت استعماری ژاپن هنرهای رزمی بومی کره نیز مانند دیگر مظاهر فرهنگی این کشور با ممنوعیت مواجه شد، ژاپنی‌ها مدارس کاراته را در این کشور تأسیس و آموزش آن را جایگزین تکواندو کردند.

آموزش هنرهای رزمی کره‌ای در این دوران به طور مخفیانه در مناطق کوهستانی سخت‌گذر توسط گروه‌های کوچک ادامه داشت.
 

تکواندو نوین

پس از پایان جنگ و آزادی کره ورزشهای رزمی سنتی این کشور تا حد زیادی با رشته‌های ژاپنی همانند کاراته، کندو و جودو آمیخته شده بود، در عین حال بسیاری از رزمی کاران کره هم با آموختن هنرهای رزمی چینی آن‌ها را وارد کره کرده بودند. در آن زمان بیشتر اصطلاح‌های «تانگ سو دو» و «کونگ سو دو» برای نام گذاری ورزشی که بعدها به تکواندو معروف شد، به کار می‌رفت.

تلاش برای بازسازی تکواندو و بازگرداندن آن به حالت اصلی خود در نهایت منجر به تبدیل این رشته به ورزش ملی کره و محبوبترین سبک رزمی در سراسر دنیا شد:

۱۹۵۹ - «انجمن تا سو دو» تأسیس شد. هدف این نهاد ایجاد یگانگی در هنرهای رزمی کره‌ای بود.

۱۹۶۲ – تکواندو به عنوان یک بازی رسمی به چهل و سومین دوره بازی‌های ملی کره جنوبی وارد شد. 

۱۹۶۵ - «انجمن تا سو دو» به«انجمن تکواندو» تغییر نام داد. 

۱۹۷۲ - کوکی وان تأسیس شد. این باشگاه تا امروز بالاترین مرجع فنی تکواندو بوده‌است. 

۱۹۷۳ – تأسیس فدراسیون جهانی تکواندو(WTF) 

۱۹۷۳ – برگزاری نخستین دوره بازیهای جهانی این رشته در کره با شرکت ۲۰۰ ورزشکار از ۱۹ کشور. آمریکا، تایوان و مکزیک در جدول رده بندی پس از کره قرار گرفتند. 

۱۹۷۶ – شورای بین‌المللی ورزشهای نظامی «سیزم» تکواندو را به عنوان یکی از بازی‌های خود پذیرفت. 

۱۹۸۳ – کمیته بین‌المللی المپیک «فدراسیون جهانی تکواندو» را به عنوان یکی از اعضای خود اعلام کرد. 

۱۹۸۶ – برگزاری تکواندو به عنوان یک ورزش نمایشی در بازیهای آسیائی سئول. 

۱۹۸۸ – برگزاری تکواندو به عنوان یک ورزش نمایشی در المپیک سئول. 

۱۹۹۴ – تکواندو به عنوان یک رشته رسمی در بازی‌های آسیائی هیروشیما برگزار شد. 

۲۰۰۰ - در المپیک سیدنی تکواندو دومین هنر رزمی آسیایی (پس از جودو) شد که به عنوان یک رشته رسمی در المپیک برگزار می‌شود.
 
تکواندو در ایران
ورزش تکواندو در سال ۱۳۴۷ به ایران وارد شد و در سال ۱۳۴۹ اولین کلاس آموزشی خود را با حدود ۷۵ نفر شرکت کننده رسمیت داد. پس از قبولی ۶۱ نفر در این کلاس، تقریباً هسته اصلی این ورزش در ایران شکل گرفت. ۱۱ مرد کمربند مشکی، ۱۷ کمربند قهوه ای و مابقی در رده های پائین تر حاصل برگزاری این کلاس بود. در سال ۱۹۷۳ فدراسیون جهانی تکواندو تأسیس شد و در همان سال اولین دوره رقابت های قهرمانی جهان برگزار شد که ایران حضور نداشت. تکواندو ابتدا زیر نظر فدراسیون ورزشهای رزمی فعالیت می کرد اما پس از چند سال در سال ۱۳۵۲ به صورت فدراسیونی مستقل درآمد. اولین رئیس فدراسیون تکواندو سرهنگ سرشار بود. اولین حضور بین المللی تکواندو ایران مسابقات قهرمانی جهان در سال ۱۹۷۵ بود که در سئول کره جنوبی برگزار گردید و تیم ایران موفق به کسب یک مدال برنز توسط حسین بدیع زاده در وزن چهارم شد. اولین مسابقات رسمی در ایران به سال ۱۳۵۷ با عنوان قهرمانی کشور در سالن شهید افراسیابی برگزار شد. مسابقات قهرمانی آسیا اقیانوسیه هم از سال ۱۹۷۴ آغاز گردید که تیم ایران نخستین بار در سومین دوره این رقابت ها در سال ۱۹۷۸ حضور یافت که حاصل آن دو مدال نقره و پنج برنز و کسب عنوان سوم بود. درخشان ترین حضور ایران در عرصه بین المللی، جام جهانی لیون در سال ۲۰۰۰ بود که تیم ایران موفق شد برای نخستین بار در تاریخ ورزش تکواندو با پشت سر نهادن کره جنوبی به مقام قهرمانی جهان دست یابد. از سال ۱۹۹۹ تاکنون در مسابقات جهانی و آسیایی همواره ایران پس از کره جنوبی قدرت دوم جهان و آسیا بوده است. افتخارات تکواندو در عرصه جهانی، بازیهای آسیایی و المپیک باعث شده که این ورزش در کنار وزنه برداری و کشتی با اهمیت ترین رشته ورزشی در ایران باشد. نخستین مدال های طلای ایران در مسابقات قهرمانی جهان توسط مجید افلاکی و هادی ساعی در سال ۱۹۹۹ بدست آمد. هادی ساعی درخشان ترین چهره تاریخ تکواندو ایران بوده است که علاوه بر کسب مدال طلا در رقابت های قهرمانی جهان (۱۹۹۹ و ۲۰۰۵) و کسب چهار نشان طلای رقابت های جام جهانی تکواندو در المپیک آتن موفق به کسب نخستین طلای تکواندو ایران در المپیک شد.

 

 
آسیب‌های ورزش رزمی تکواندو

رشته رزمی تکواندو که ورزشکاران باید با انگشتان پای خود به ضربه گیر حریف ضربه وارد کند و در عوض با گارد دستانش جلوی ضربه‌های حریف را بگیرد، بیش از هر عضو دیگر ساعد، مچ و انگشتان دست و همچنین زانو، ساق و انگشتان پا در معرض آسیب دیدگی قرار می‌گیرند.

البته احتمال کشیدگی و گرفتگی عضلات ران و کتف نیز وجود دارد، اما عمده مصدومیت‌هایی که برای ورزشکاران تکواندو کار ایجاد می‌شود مربوط به مفاصل و استخوان‌های دست و پا هستند.

تغذيه ورزشكاران تكواندو

در ورزش های رزمی مثل تکواندو، فرد با توجه به متابولیسم و تركیب بدن و مقدار انرژی مورد نیاز خود، باید تغذیه مناسبی داشته باشد. یكی از شاخص های متابولیسم بدن،BMR یا متابولیسم پایه است كه برابر با مقدار انرژی است كه بدن در حال استراحت می سوزاند.

با سوختن چربی های اضافی بدن، می توان عضلات بدن را افزایش داد. بدون پرورش عضلات، انرژی دریافتی اضافی در بدن تبدیل به چربی می شود. هنگامی كه می خواهید وزن اضافی خود را كاهش دهید ، باید مطمئن شوید كه چربی های بدنتان كم می شوند نه ماهیچه ها.

یك تکواندوكار باید وزن سالم خود را حفظ كند و آن را تغیییر ندهد، ولی تركیب بدن خود را باید تغییر دهد ، یعنی مقدار چربی بدن را نسبت به عضلات كاهش دهد. افزایش عضلات باعث افزایش قدرت، سرعت و مهارت فرد در انجام حركات ورزشی می شود. در حالیکه كاهش عضلات بدن باعث كاهش قدرت، سرعت و مهارت در انجام حركات ورزشی می شود.

یك تکواندوكار باید وزن سالم خود را حفظ كند و آن را تغیییر ندهد، ولی تركیب بدن خود را باید تغییر دهد

در مردان 10 تا 15 درصد وزن بدن و در زنان 25- 20 درصد وزن بدن را چربی تشكیل می دهد. شما باید بدانید در طی روز چه مقدار انرژی نیاز دارید تا به طور مطلوب ورزش كنید و وزن ایده آل خود را حفظ كنید. به خاطر داشته باشید كه اگر كمتر از مقدار مورد نیاز خود، غذا مصرف كنید، هم سلامتی تان به خطر می افتد و هم اینكه بطور مؤثر نمی توانید ورزش كنید. اگر بیشتر از 5/0 كیلوگرم در هفته كاهش وزن داشته باشید، نشان می دهد در معرض كمبود انرژی و مواد مغذی هستید. با توجه به نوع ورزش ( استقامتی یا قدرتی ) و وضعیت بدنی فرد، باید مقدار چربی، پروتئین و كربوهیدارت مورد نیاز تعیین شوند.

ورزش تکواندو، هم استقامتی  و هم قدرتی است، بنابراین 25 درصد  انرژی  مورد نیاز در طی یك روز از پروتئین،55 درصد انرژی مورد نیاز از كربوهیدرات و 20 درصد انرژی مورد نیاز از چربی باید تا مین شود.
 

مواد مغذی مورد نیاز بدن

1- كربوهیدرات ها:

كربوهیدرات های  ساده مثل نان سفید، شیرینی جات، آب نبات ، چیپس ، قند و شكر باید به مقدار خیلی كم مصرف شوند و بیشتر از كربوهیدرات های پیچیده ( نان سبوس دار  ، ماكارونی، سیب زمینی  ، سبزیجات، برنج و جو ) استفاده شود. زیرا كربوهیدرات های ساده خیلی سریع هضم می شوند و انرژی فوری ایجاد می كنند و انرژی حاصل از آنها برای مدت طولانی حفظ نمی شود. همچنین سریع به چربی تبدیل می شوند. بنابراین باید در مصرف آنها دقت كنید و بطور متعادل مصرف كنید.

2- چربی ها:

بدن برای حفظ سلامتی خود نیاز به چربی دارد و اگر مقدار چربی بدن كمتر از 10 درصد شود خطرناك است. چربی ها برای خون، سیستم عصبی، تولید هورمون ها، چرب كردن مفاصل ( نرمی مفاصل) و حفظ اندام های داخلی بدن از ضربات، لازم و ضروری هستند. نوع چربی كه مصرف می كنید، در سلامتی شما مؤثر است.

بیشتر از چربی های غیراشباع مثل روغن زیتون  ، سایر روغن های گیاهی و چربی های حاوی اسیدهای چرب اُمگا – 3  كه در انواع ماهی  ، آجیل  ، كره بادام زمینی  و روغن گلزا ( كانولا) وجود دارد، استفاده كنید و مصرف چربی های اشباع مثل روغن نباتی جامد، كره و چربی گوشت را كاهش دهید.

3- پروتئین ها:

دریافت بیش از حد پروتئین  بی فایده است. یك فرد تکواندوكار نیازی به مقادیر خیلی زیاد پروتئین ندارد، زیرا پروتئین برای ساخت، ترمیم و رشد عضلات استفاده می شود و به عنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار نمی گیرد.

4- آب:

به یاد داشته باشید كه 70 درصد وزن بدن ما را آب  تشكیل می دهد و عضلات برای كار خود به آب نیاز دارند. بنابراین همیشه به مقدار كافی آب بنوشید وهیچ وقت صبرنكنید تا بعد ازاحساس تشنگی  آب  بنوشید( یعنی قبل از تشنه شدن آب بنوشید) .
 
 
پيوندها


ورود اعضا:

خبرنامه وب سایت:





آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 1
بازدید دیروز : 6
بازدید هفته : 1
بازدید ماه : 87
بازدید کل : 288183
تعداد مطالب : 54
تعداد نظرات : 0
تعداد آنلاین : 1